Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc khai thác, cung ứng cát cho dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau.
Khẩn trương xử lý, rút ngắn thủ tục
Theo đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh: An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long xem xét, giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật về việc khẩn trương cấp "Bản xác nhận" đối với 6 mỏ cát mà nhà thầu đã trình hồ sơ để thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, phí và có thể khai thác ngay trong tháng 2/2024, trong đó, tỉnh An Giang 5 mỏ, tỉnh Vĩnh Long 1 mỏ.
Đặc biệt UBND tỉnh An Giang cần chủ động xử lý thủ tục đối với 5 mỏ đã được các nhà thầu hoàn thành thủ tục.
Cùng với đó, hỗ trợ các nhà thầu được khai thác tối đa công suất hoạt động của thiết bị, phương tiện và thời gian khai thác trong ngày để bảo đảm sản lượng khai thác; đồng thời, căn cứ tình hình thực tế khai thác của các mỏ đã cấp cho dự án, tiến hành rà soát, đánh giá tác động môi trường được duyệt để xem xét, có phương án điều chỉnh tăng công suất khai thác các mỏ cát nếu đủ điều kiện.
Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương rà soát các mỏ cát đang khai thác, các mỏ mới trên địa bàn (đặc biệt tỉnh An Giang và Vĩnh Long), ưu tiên các mỏ gia hạn, nâng công suất để cung ứng cho dự án và giao thêm các mỏ mới cho các nhà thầu triển khai thủ tục khai thác bảo đảm đủ công suất để đến 30/6/2024 cung cấp đủ về công trường khối lượng cát đã được Thủ tướng giao.
"Các cơ quan đơn vị rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục để có thể khai thác trước 15/3/2024", Phó Thủ tướng đề nghị.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng giao UBND các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường, chủ đầu tư, các nhà thầu để triển khai các thủ tục giao mỏ cát biển cho nhà thầu khai thác theo cơ chế đặc thù tại các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ.
UBND các tỉnh có nguồn vật liệu cát đắp (Tiền Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre…) hỗ trợ chủ đầu tư và các nhà thầu tiếp cận, khảo sát các mỏ cát sông, cát biển trong địa bàn tỉnh.
Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo chủ đầu tư, các nhà thầu phối hợp chặt chẽ với địa phương hoàn thiện thủ tục các mỏ còn lại đã cấp cho dự án để khai thác vào đầu tháng 02/2024. Căn cứ nhu cầu, khả năng cung ứng, công suất cung ứng, tổ chức rà soát, thống kê thông tin các mỏ: mỏ hết hạn giấy phép khai thác nhưng còn trữ lượng, mỏ đang khai thác, mỏ quy hoạch... để phối hợp với các địa phương triển khai các thủ tục gia hạn, nâng công suất hoặc cấp mỏ mới cho các nhà thầu khai thác.
Trong đó, cần rà soát, khảo sát mở rộng phạm vi đối với các mỏ cát thuộc các tỉnh khác trong khu vực (Tiền Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre...) và các nguồn cát hợp pháp khác nếu có.
Đồng thời, phối hợp với các cơ quan, đơn vị của các địa phương như Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Giao thông vận tải… để triển khai các thủ tục giao mỏ cát biển cho nhà thầu khai thác theo cơ chế đặc thù và quy định của pháp luật, phục vụ thi công thí điểm mở rộng tại các phạm vi phù hợp của dự án.
Tiến độ thi công chậm trễ
Dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau khởi công từ đầu năm 2023 nhưng đến nay, sản lượng thi công mới đạt hơn 20% giá trị hợp đồng, tương ứng đạt hơn 3.800 tỷ đồng/18.800 tỷ đồng. Nguyên nhân chậm tiến độ chủ yếu là do thiếu nguồn vật liệu cát đắp nền đường.
Để tháo gỡ khó khăn về nguồn vật liệu cát đắp, Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo về nhu cầu vật liệu cát đắp cho các dự án, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo 2 Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long ưu tiên bố trí ngay nguồn cát đắp cho dự án với khối lượng: An Giang 7 triệu m3 (năm 2023 là 3,3 triệu m3), Đồng Tháp 7 triệu m3 (năm 2023 là 3,3 triệu m3), Vĩnh Long 5 triệu m3 (năm 2023 là 2,5 triệu m3).
Theo tính toán tiến độ thi công phải cấp đủ khối lượng 18,5 triệu m3 vào cuối tháng 06/2024, trong đó năm 2023 phải cấp được 9,1 triệu m3.
Mặc dù Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã quyết liệt chỉ đạo các địa phương tập trung tháo gỡ để sớm cung cấp vật liệu cho các dự án, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải đã chủ động tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhưng tình hình cung ứng vật liệu cho dự án đến nay rất chậm, không đáp ứng tiến độ yêu cầu.
Về xác định nguồn vật liệu, tính đến cuối tháng 1/2024, tỉnh An Giang còn thiếu 1,0 triệu m3; tỉnh Vĩnh Long còn thiếu 1,98 triệu m3.
Về tình hình cung ứng vật liệu, đã đưa về công trường tổng cộng 2 triệu m3. Trong đó, tỉnh An Giang 0,4 triệu m3; tỉnh Đồng Tháp 1,6 triệu m3; tỉnh Vĩnh Long, cát cần phải tuyển rửa nên mới lấy được 3.800 m3.
Mặc dù các mỏ đã khai thác và cung ứng cho dự án có tổng trữ lượng 6,6 triệu m3 nhưng công suất khai thác hạn chế, bình quân 1 ngày chỉ đưa về công trường 16.000 m3.
Trong tuần đầu tháng 02/2024 có thể khai thác 10 mỏ nêu trên thì với công suất cấp phép hiện nay, mỗi ngày cũng chỉ cung ứng cho dự án Cần Thơ-Cà Mau được 34.000 m3.
“Trong khi, do việc cung ứng năm 2023 chậm nên cần phải cung ứng khoảng 90.000m3/ngày mới có thể hoàn thành dự án theo kế hoạch”, Bộ Giao thông vận tải nêu rõ.
Để chủ động sử dụng nguồn cát biển cho việc tổ chức thi công thí điểm mở rộng ở các đoạn tuyến phù hợp, trên cơ sở kết quả dự án “Đánh giá tài nguyên cát biển phục vụ các dự án cao tốc và hạ tầng giao thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long” của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho UBND tỉnh Sóc Trăng, Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo chủ đầu tư phối hợp UBND tỉnh Sóc Trăng và Trà Vinh triển khai các thủ tục giao mỏ cho nhà thầu khai thác.
Đồng thời, ngày 29 và 30/01/2024, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã chủ trì đoàn công tác, trực tiếp làm việc với các địa phương nhằm khơi thông nguồn vật liệu đắp cho các dự án, qua kết quả làm việc với các địa phương cho thấy vẫn còn tồn tại vướng mắc cần được tháo gỡ.
Ngoài ra, dù Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo chủ đầu tư chủ động làm việc với UBND các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng để triển khai các thủ tục giao mỏ cát biển cho các nhà thầu theo cơ chế đặc thù nhưng các địa phương còn lúng túng liên quan đến cơ chế đặc thù đối với khai thác cát biển, quy định về ranh giới hành chính trên biển, trình tự, thủ tục cấp phép khai thác theo cơ chế đặc thù… nên đã có văn bản đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thủ tục.
Dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau có tổng chiều dài 109 km với tổng mức đầu tư hơn 27.254 tỷ đồng. Trong đó, đoạn Cần Thơ - Hậu Giang dài 37 km, vốn đầu tư 9.769 tỷ đồng; đoạn Hậu Giang - Cà Mau dài 73 km, vốn 17.485 tỷ đồng.