Trong suốt sự nghiệp, tỷ phú Jack Ma - nhà đồng sáng lập tập đoàn Alibaba - luôn là trung tâm chú ý của giới truyền thông trong nước và quốc tế.
Tuy nhiên, sau những bất đồng với giới chức Trung Quốc, tỷ phú Jack Ma kín tiếng hơn và được cho là đang tìm nơi ở mới.
Vào ngày 7/1, Ant Group tuyên bố Jack Ma sẽ không còn giữ quyền kiểm soát đế chế tài chính này, sau khi ông chuyển giao phần lớn quyền biểu quyết và cổ phiếu cho các lãnh đạo khác.
Thông tin này một lần nữa khơi dậy sự quan tâm của giới truyền thông về nơi ở mới của vị tỷ phú. Theo Financial Times, ông Ma đã ở lại các khu nghỉ dưỡng tư nhân ở Nhật Bản trong 6 tháng cuối năm 2022.
Japan Times nhận định vị tỷ phú có thể đã lựa chọn Nhật Bản vì mối quan hệ thân thiết của ông với tập đoàn SoftBank Masayoshi.
Tình bạn lâu năm
Từng là biểu tượng tham vọng ở Trung Quốc, tỷ phú Jack Ma hiện trở thành ví dụ điển hình cho thấy những thay đổi trong chính sách quản lý của Bắc Kinh đối với lĩnh vực công nghệ.
Nhà đồng sáng lập Alibaba gần như biến mất khỏi tầm mắt của công chúng sau khi chỉ trích những bất cập trong hệ thống quản lý tài chính Trung Quốc, kêu gọi cải tổ bộ máy mà theo ông là “bóp nghẹt đổi mới, sáng tạo” trong một bài phát biểu tháng 10/2020 tại Thượng Hải.
Một số người khác nói rằng Ma đã sử dụng thời gian ở Nhật Bản để mở rộng kinh doanh ngoài các công nghệ thương mại điện tử cốt lõi của Alibaba và Ant Group, đồng thời hướng tới lĩnh vực phát triển bền vững.
Tuy nhiên, Japan Times chỉ ra nguyên nhân sâu xa hơn, nhắc lại mối quan hệ cá nhân và hợp tác kinh doanh thân thiết hơn 20 năm của vị tỷ phú với doanh nhân người Nhật Bản Masayoshi Son - Giám đốc điều hành tập đoàn SoftBank và là một trong những nhà đầu tư sớm nhất của Alibaba.
Vào năm 2000, hai vị doanh nhân chỉ gặp nhau chưa đầy 10 phút để đi đến thỏa thuận đầu tư 20 triệu USD. Với khoản đầu tư này, Jack Ma ưu ái gọi ông Son là "nhà đầu tư táo bạo nhất thế giới".
Khi đó, doanh nhân Nhật Bản thậm chí đề nghị đầu tư 50 triệu USD vào Alibaba nhưng bị từ chối vì Jack Ma nghĩ con số đó quá nhiều. Cuối cùng ông chủ SoftBank "chỉ được" đầu tư 20 triệu USD đổi lấy 32% cổ phần của startup công nghệ.
Đến năm 2008, Alibaba và SoftBank đã thành lập Alibaba.com Nhật Bản dưới hình thức liên doanh - một trong những bước đầu tiên giúp Alibaba hiện thực hóa tham vọng toàn cầu.
Mối liên hệ với ông Masayoshi Son dường như đã giúp tỷ phú Jack Ma có cảm nhận tích cực về Nhật Bản.
“(Ông) Ma luôn yêu thích những món ăn ngon nhất của Nhật Bản. Và những món này luôn có thể đến từ ông (Son)”, David Wei, cựu CEO của Alibaba, nói với Reuters vào năm 2014.
Bên cạnh đó, đế chế kinh doanh của tỷ phú Jack Ma cũng đã bén rễ tại Nhật Bản. Alipay đã tạo được dấu ấn vững chắc tại đây nhờ sự tăng trưởng trước đại dịch Covid-19 khi nhiều du khách Trung Quốc đến Nhật Bản.
Mối lương duyên nhiều trắc trở
Cả tỷ phú Jack Ma và ông Son đều từng là thành viên hội đồng quản trị trong công ty của đối phương và chia sẻ những mục tiêu chung.
“Cả hai chúng tôi đều hơi điên”, ông Son phát biểu tại Diễn đàn Tokyo 2019, gọi tỷ phú Jack Ma là người sống vì tương lai của internet. “Jack không quan tâm đến tiền nhiều như vậy đâu”, ông nói thêm, khiến khán giả bật cười.
Đáp lại, tỷ phú Jack Ma nói: “20 năm qua, (chúng tôi) là bạn bè, đối tác và tri kỷ (với mục tiêu chung) là biến internet thành hiện thực”.
Vào năm 2021, ông Son cũng từng chia sẻ rằng trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, ông và người bạn lâu năm thường cùng ăn tối mỗi tháng để chia sẻ về công việc và cuộc sống.
Ông Son coi Alibaba là ví dụ điển hình cho thành công của mình, gọi tập đoàn này là “quả trứng vàng” do “con ngỗng” SoftBank tạo ra, theo CNN.
“Tôi hiểu rằng nhiều người đã lo lắng”, ông Son nói khi đề cập đến những khó khăn của Alibaba trong vài năm gần đây. “(Song) công việc kinh doanh đang thực sự hoạt động trơn tru và phát triển”.
Tuy nhiên, mối lương duyên giữa hai bên đã nhiều lần gặp trắc trở bởi những khó khăn trong hoạt động kinh doanh và đầu tư. SoftBank đã nhiều lần bán cổ phần tại Alibaba để cân bằng ngân sách hoạt động. Vào tháng 5/2020, tỷ phú Jack Ma bất ngờ rời khỏi vị trí quản lý trong hội đồng quản trị SoftBank sau 13 năm gắn bó.
6 tháng ông Ma sống kín tiếng ở Nhật cũng trùng hợp với đợt bán tháo cổ phần Alibaba của SoftBank, sau khi chịu tác động nặng nề từ tình hình công nghệ ảm đạm trên toàn cầu vào đầu năm 2022.