12 người thiệt mạng và 5 người mất tích khi chinh phục đỉnh Everest từ tháng 5.
Kỹ sư người Australia Jason Kennison là một trong 12 người đã thiệt mạng khi leo núi Everest trong tháng 5 vừa qua. Theo nhà điều hành tour du lịch Asian Trekking, người đàn ông 40 tuổi tử vong vì say độ cao, phù não do thiếu oxy.
Tình trạng này là một trong nhiều nguyên nhân cướp đi sinh mạng của những người cố gắng chinh phục đỉnh núi cao nhất thế giới.
Theo Cơ sở dữ liệu của Himalaya, chuyên theo dõi các trường hợp tử vong trên núi, trong mùa leo núi năm nay, bắt đầu vào tuần thứ 2 của tháng 5, 5 người đã mất tích và 12 trường hợp tử vong. Con số thương vong cao kỷ lục, gấp đôi so với mọi năm, theo El Páis.
Con số đáng báo động
Có ít nhất 322 người đã chết trên đỉnh Everest, theo Cơ sở dữ liệu Himalaya thống kê từ năm 1922, khoảng 3-4 trường hợp tử vong/năm.
Tuyết lở và té ngã là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Say núi cấp tính (AMS), kiệt sức, các bệnh không phải AMS và tiếp xúc với những yếu tố thời tiết cũng cướp đi sinh mạng của nhiều nhà leo núi.
Số lượng người được phép leo Everest trong năm nay có thể góp phần khiến tỷ lệ tử vong cao hơn mức trung bình.
Nepal đã cấp 478 giấy phép leo Everest trong mùa này, cao nhất từ trước đến nay, dù chưa tính số lượng hướng dẫn viên.
Số người được cấp phép leo Everest tăng và số trường hợp thương vong cũng tăng theo.
Vận động viên leo núi và huấn luyện viên chinh phục Everest Alan Arnette mô tả mùa leo núi năm nay là một "mớ hỗn độn".
Ông đã viết trên Outside Magazine rằng một sự cố sạt lở đã chôn vùi 3 người. "Những trường hợp tử vong khác đều do ốm, lạnh hoặc kiệt sức. Một số người vẫn đang mất tích trên sườn núi và số người chết có thể tăng lên trong những ngày tới".
Các nhà nghiên cứu nhận thấy tỷ lệ chinh phục đỉnh Everest thành công đã tăng gấp đôi trong ba thập kỷ qua. Nhưng sự gia tăng số lượng người leo núi đã khiến cho "vùng tử thần", con đường hẹp gần đỉnh núi, đặc biệt nguy hiểm.
Thành công leo lên đỉnh không đồng nghĩa với việc trở về nhà an toàn.
Hướng dẫn viên leo núi chuyên nghiệp Allan Cohrs lo ngại về tương lai của ngọn núi, nói rằng sự gia tăng số lượng người leo núi sẽ tạo ra nhiều rủi ro hơn.
"Những đoàn người đông đúc tạo ra một nút thắt cổ chai lớn. Điều này làm tăng khả năng bị tê cóng, mệt mỏi và tiếp xúc không cần thiết với các yếu tố khi ở trong vùng tử thần", ông Cohrs giải thích.
Lý do
Có hai lý do dẫn đến số người chết tăng cao trong mùa leo núi năm nay: biến đổi khí hậu và thương mại hóa ngọn núi.
Người đứng đầu ngành du lịch của Nepal cho biết thời tiết thay đổi trên núi đã dẫn đến một trong mùa leo núi chết chóc nhất được ghi nhận.
Ang Norbu Sherpa, Chủ tịch Hiệp hội hướng dẫn viên leo núi quốc gia Nepal, cho biết thêm "có quá nhiều" giấy phép được cấp và điều đó đang gây áp lực môi trường lên ngọn núi.
Sherpa nói: "Mô hình leo núi đã thay đổi, trước đây chỉ có những người leo núi giàu kinh nghiệm nhưng bây giờ có rất nhiều người mới tập leo núi cũng muốn lên tới đỉnh Everest".
Nhiều người muốn chinh phục Everest dù ít kinh nghiệm leo núi.
Các chuyên gia và những người leo núi nổi tiếng đã cảnh báo rằng Everest hiện được coi là một "điểm đến du lịch" và là sân chơi của những người giàu có, thích cảm giác mạnh nhưng có ít kinh nghiệm leo núi.
Ngoài ra, rất ít hướng dẫn viên ở Nepal có chứng chỉ quốc tế. Các công ty du lịch thu hút khách hàng bằng mức giá rẻ nhưng không chú trọng đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên.
Kết quả, nhiều người dẫn đoàn không đủ kinh nghiệm để phán đoán tình hình thời tiết, theo dõi sức khỏe, hành trình của người leo núi.
"Một hướng dẫn viên giỏi sẽ không để khách hàng của mình bị lạc. Điều này phần nào giải thích tại sao 5 nhà leo núi đã biến mất trong mùa năm nay", Óscar Gogorza, cây viết của El Páis, nhận định.
