Nhiều năm trở lại đây, hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử ngày càng được mở rộng và trở nên phổ biến. Tạo điều kiện giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn do dịch COVID-19 và mang lại thuận lợi cho người tiêu dùng.
Có thể nhận thấy, sự đa dạng về hoạt động, đối tượng tham gia, quy trình hoạt động và chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ đã đưa thương mại điện tử trở thành một trong những yếu tố quan trọng phát triển nền kinh tế. Tuy nhiên, đây là loại hình kinh doanh mới, nên rất khó khăn trong việc quản lý thuế.
Thông tin từ ngành thuế Nghệ An, hiện số thuế thu từ lĩnh vực này đang ở mức khá khiêm tốn chưa tương xứng với doanh thu “khủng” từ các nền tảng công nghệ điều này gây ra thất thoát cho ngân sách nhà nước, và tạo tình trạng bất bình đẳng giữa những người kinh doanh. Ông Hà Lê Dũng - Phó cục trưởng Cục Thuế Nghệ An cho hay, “Hiện nay chúng ta đang thất thu rất lớn đối với sàn thương mại điện tử và kinh doanh công nghệ. Ngành thuế hiện đang rất khó khăn trong việc thu thuế từ loại hình này. Muốn làm được điều này, phải có sự vào cuộc quyết liệt từ phía các lực lượng chức năng khác như lực lượng Công an, Quản lý thị trường…”.
Khảo sát của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, có trên 80% doanh nghiệp ở Nghệ An xây dựng website, tham gia sàn giao dịch hoặc ứng dụng mạng xã hội để quảng bá, giới thiệu, mua bán các sản phẩm và các dịch vụ kèm theo. Chỉ số phát triển thương mại điện tử tỉnh Nghệ An (EBI index) nhiều năm liền luôn đứng trong tốp cao cả nước. Trong năm 2020 đứng thứ 12; năm 2021 đứng thứ 16/63 tỉnh, thành được khảo sát. Mới đây, tại diễn đàn toàn cảnh thương mại điện tử Việt Nam 2022 tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An xếp thứ 15 trên bảng xếp hạng.
Cũng theo Sở Công Thương Nghệ An, đến nay đã có hơn 463 doanh nghiệp đăng ký thành viên tham gia và thiết lập gian hàng trên sàn thương mại điện tử của tỉnh. Không chỉ tham gia Sàn thương mại điện tử hay sử dụng website của mình để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, nhiều đơn đơn vị, doanh nghiệp đã ứng dụng, phát huy các trang mạng xã hội như zalo, facebook, tiktok… để đăng bài, quảng cáo hình ảnh sản phẩm, đăng video, livestream giới thiệu sản phẩm, hàng hóa.
Theo các chuyên gia kinh tế, nguồn thu ngân sách sẽ tăng lên đáng kể nếu chính sách thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử được hoàn thiện phù hợp, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19, phương thức kinh doanh đã thay đổi nhanh và mạnh từ truyền thống sang thương mại điện tử. Thói quen tiêu dùng của người dân cũng thay đổi với rất nhiều giao dịch, hàng hóa, dịch vụ được thực hiện thông qua hình thức thương mại điện tử, tiềm năng tăng thu ngân sách nhà nước trong lĩnh vực này còn rất lớn.
Mới đây, tại Nghệ An lần đầu tiên có sự phối hợp liên ngành giữa các lực lượng chức năng như Quản lý thị trường, Phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh Nghệ An) và Cục Thuế địa phương này trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả cũng như việc tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để truy thu thuế trong hoạt động kinh doanh Thương mại điện tử trên địa bàn.
Cụ thể ngày 5/10 vừa qua, Quản lý thị trường, Phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh Nghệ An) và Cục Thuế Nghệ An đã tiến hành kiểm tra đột xuất tại địa điểm kinh doanh linh kiện điện thoại di động tại đường Quang Trung, TP. Vinh (Nghệ An) do ông L.A.T sinh năm 1992 làm chủ. Tại thời điểm kiểm tra, ông T đang vận hành các tài khoản Fanpage Facebook, Tiktok của mình để thực hiện các hoạt động quảng cáo, chào bán các sản phẩm linh kiện điện thoại trên môi trường Internet.
Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra phát hiện ông T đang kinh doanh 40 cái tai nghe không dây là hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu của Apple đang được bảo hộ tại Việt Nam. Đội Quản lý thị trường số 11 đã tiến hành tạm giữ toàn bộ số hàng hóa nói trên để xác minh, làm việc với chủ thể quyền để xử lý đúng theo quy trình, quy định của pháp luật.
Làm việc với Đoàn kiểm tra bản thân ông T cũng thừa nhận mình là một “KOL” (Key opinion leader- người có sức ảnh hưởng, lượt tương tác lớn với gần 1 triệu lượt follow,15 triệu lượt like ở mạng xã hội Tiktok). Thời gian qua ông đã sử dụng “độ phủ”, lượt tương tác trên “kênh” của mình để tiến hành các hoạt động kinh doanh trên môi trường Internet. Do hiểu biết pháp luật về thương mại điện tử còn hạn chế nên ông không biết quyền và nghĩa vụ phải nộp thuế “online” đối với cơ quan Thuế cũng như còn để xảy ra việc buôn bán các loại hàng hóa vi phạm. Ông T thừa nhận các sai phạm của mình, cam kết sẽ khắc phục.
Đoàn kiểm tra đã tiến hành làm việc, ghi nhận các nội dung và chuyển toàn bộ thông tin, dấu hiệu ban đầu cho cơ quan Thuế để tiến hành các biện pháp nghiệp vụ xác minh, truy thu thuế theo đúng quy định.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hường – Cục trưởng Cục QLTT Nghệ An cho biết: Công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong Thương mại điện tử hiện nay đặt ra rất nhiều khó khăn thách thức cho các lực lượng chức năng. Các cá nhân vi phạm thường là những người có trình độ, lợi dụng triệt để sự phát triển của Công nghệ thông tin để thực hiện hành vi vi phạm của mình như mở nhiều tài khoản, đăng ký các thông tin “ảo”, khởi tạo nhanh và xóa dấu vết cũng nhanh, cài đặt chế độ ẩn bình luận, giấu số điện thoại liên hệ …
“Đối với vụ việc nói trên từ những thông tin đơn giản ban đầu trên mạng Internet chúng tôi đã phải mất hàng tháng trời để thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, phối hợp đồng bộ với các lực lượng chức năng để triển khai kiểm tra, xử lý một cách có hiệu quả; nhất là các vấn đề liên quan đến hoạt động quản lý Thuế. Thương mại điện tử là lĩnh vực kinh doanh mới đem lại nhiều lợi ích tuy nhiên khuyến cáo các tổ chức, cá nhân khi tham gia cần tìm hiểu kỹ để chấp hành đúng các quy định của pháp luật”, ông Nguyễn Văn Hường cho biết thêm.