Nhiều người Trung Quốc sử dụng khoản vay sai mục đích khi lãi suất vay tiêu dùng thấp hơn lãi suất vay mua nhà. Ảnh: Reuters.
Theo Bloomberg, nỗ lực phục hồi nền kinh tế của Bắc Kinh đang gặp trở ngại mới. Đó là người dân tận dụng các khoản vay giá rẻ để trả nợ trước hạn hoặc đầu tư cổ phiếu, thay vì tiêu dùng.
Trong khi đó, Bắc Kinh muốn dựa vào sức mạnh chi tiêu để vực dậy nền kinh tế sau nhiều năm áp dụng các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt.
Cô Sally, một nhân viên 37 tuổi, vừa dùng 2 khoản vay tiêu dùng 798.000 nhân dân tệ (117.100 USD) để trả trước khoản vay thế chấp mua nhà. Các khoản vay tiêu dùng của cô có lãi suất 3,2%/năm và 3,65%/năm. Trong khi đó, lãi suất của khoản vay mua nhà lên tới 5,65%/năm.
"Tôi định tiếp tục đăng ký vay kinh doanh để trả trước khoản vay mua một căn nhà khác, với lãi suất thấp tới 3,2%/năm", cô chia sẻ.
Thúc đẩy sức mạnh chi tiêu
Theo Shen Meng - Giám đốc ngân hàng đầu tư Chanson & Co (có trụ sở ở Bắc Kinh), người Trung Quốc vẫn e ngại chi tiêu do thiếu chắc chắn về triển vọng tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc.
Niềm tin của người tiêu dùng Trung Quốc đã bị bào mòn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Dư nợ tiêu dùng ngắn hạn giảm mạnh so với mức đỉnh hồi cuối năm 2019. Thay vào đó, khoản tiết kiệm của các hộ gia đình phình to.
"Các vị không thể bắt mọi người chi tiêu, khi họ thậm chí còn không biết ngày mai sẽ ra sao", vị giám đốc bình luận.
Các vị không thể bắt mọi người chi tiêu, khi họ thậm chí còn không biết ngày mai sẽ ra sao
Shen Meng - Giám đốc ngân hàng đầu tư Chanson & Co
"Và khi mọi người cảm thấy bất an về tương lai, dĩ nhiên là họ sẽ tiếp tục đề phòng", Shen nói thêm.
Bắc Kinh cũng đang tìm cách vực dậy ngành công nghiệp bất động sản đã trượt dài trong khủng hoảng. Sự sa sút của lĩnh vực này khiến nhiều người Trung Quốc hoang mang.
Bấy lâu nay, họ luôn tin rằng đổ tiền vào bất động sản là cách làm giàu chắc chắn nhất. Giờ đây, người mua nhà muốn nhanh chóng trả hết các khoản vay.
Theo chuyên gia phân tích Judy Zhang của Citigroup, các chủ nhà Trung Quốc có thể đã trả trước 4.680 tỷ nhân dân tệ khoản vay thế chấp vào năm ngoái.
Bà cho biết một số người có thể tận dụng các khoản vay tiêu dùng và kinh doanh lãi suất thấp để trả nợ.
Tìm cách lách luật
Tháng trước, cơ quan quản lý ngân hàng của Trung Quốc đã yêu cầu các nhà băng tăng cường giám sát việc sử dụng khoản vay cá nhân. Khách hàng sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu sử dụng khoản vay sai mục đích.
Dù vậy, Frank, một nhân viên công nghệ 29 tuổi, vừa vay tiêu dùng 300.000 nhân dân tệ để đầu tư cổ phiếu. Vài năm trước, anh từng lãi 20-30%/năm nhờ đầu tư.
Chỉ số CSI 300 của Trung Quốc đã tăng hơn 6% trong năm nay, sau khi giảm 22% vào năm ngoái.
"Lãi suất quá thấp, nên tôi tự hỏi vì sao không tận dụng lợi thế đó", Frank chia sẻ. Để đủ điều kiện vay cá nhân, anh chỉ cần gửi thông tin cá nhân qua ứng dụng di động của ngân hàng rồi đến quầy kiểm tra.
Vài giờ sau, anh được thông báo rằng tiền sẽ đến tài khoản trong vòng vài phút. Quá trình đăng ký đơn giản và nhanh chóng tới mức Frank không nhớ rằng mình có được ngân hàng yêu cầu không sử dụng tiền cho các mục đích khác hay không.
Jack - một nhân viên tài chính làm việc tại Thâm Quyến - đang lên kế hoạch đầu tư 200.000 nhân dân tệ từ khoản vay tiêu dùng vào cổ phiếu. Nhân viên ngân hàng liên tục gọi điện, mời chào anh về khoản vay tiêu dùng.
"Tôi không có nhu cầu vay nhiều. Nhưng các ngân hàng vẫn tiếp tục giới thiệu khoản vay giá rẻ của họ", anh kể lại.
Hôm 10/2, cơ quan giám sát ngân hàng ở tỉnh Liêu Ninh đã đăng cảnh báo về những rủi ro khi dùng các khoản vay tiêu dùng và kinh doanh để thanh toán những khoản vay thế chấp.
Trong những năm qua, giới chức Trung Quốc đẩy mạnh chấn chỉnh việc lạm dụng các khoản vay ngân hàng. Một số nhà băng nước này đã bị phạt vì không ngăn chặn những hành vi này.
