Mới đây, màn ra mắt khá ồn ào nhưng lại không như kỳ vọng của Arm và Instacart đã làm tiêu tan hy vọng về làn sóng IPO công nghệ mới.
Phi vụ IPO của ARM và Instacart không mang lại nhiều kỳ vọng
Công ty giao hàng tạp hóa trực tuyến Instacart, có đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng vào ngày 19/9. Sự kiện được đánh giá rất quan trọng đối với các công ty công nghệ tư nhân khác. Nhưng cuối cùng, cổ phiếu của Instacart đã kết thúc dưới mức giá niêm yết 30 USD, mặc dù đã tăng tới 40% khi giao dịch bắt đầu.
Trong khi đó Arm, nhà thiết kế chip được SoftBank hậu thuẫn, có giá cổ phiếu dao động trên và dưới mức giá niêm yết 51 USD trong hai tuần sau khi IPO nhưng kết thúc tháng 9 ở mức cao hơn gần 5%. Công ty phần mềm tự động hóa tiếp thị Klaviyo là công ty có thành tích tốt nhất trong ba công ty, tăng 15% so với giá IPO.
Cả ba công ty đều có khởi đầu tươi sáng trên thị trường đại chúng, nhưng ngay lập tức gặp khó khi ngày 20/9, Cục Dự trữ Liên bang cho biết sẽ hỗ trợ một đợt tăng lãi suất khác trong năm nay và dự kiến sẽ ít cắt giảm lãi suất hơn trong năm 2024.
Điều kiện giao dịch không ổn định trong suốt tháng 9 đã khiến các nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon thất vọng. Họ hy vọng đợt niêm yết trong tháng này sẽ mở ra cơ hội cho hàng chục công ty công nghệ tư nhân khác lên sàn. Nhiều công ty khởi nghiệp đã trì hoãn kế hoạch IPO sau khi thị trường trở nên tồi tệ vào năm 2021.
Jason Greenberg, đồng giám đốc công nghệ, truyền thông và viễn thông toàn cầu tại ngân hàng đầu tư Jefferies, cho biết hiện nay các công ty niêm yết công khai vẫn còn nhiều rủi ro, vì vậy những công ty khởi nghiệp có nhiều khả năng IPO tiếp theo sẽ là “những công ty bị buộc phải thực hiện IPO bởi các yếu tố nằm ngoài mục tiêu truyền thống như khó khăn trong huy động vốn tăng trưởng hoặc cung cấp thanh khoản.
Công ty dữ liệu thị trường tư nhân PitchBook ước tính gần 80 ứng cử viên IPO đã tồn đọng trong năm qua, giai đoạn mà thị trường đại chúng trở nên tồi tệ đối với các công ty khởi nghiệp công nghệ. Nhưng một số nhà đầu tư đã cố gắng có cái nhìn dài hạn hơn.
Paul Kwan, giám đốc điều hành của công ty liên doanh General Catalyst và cựu giám đốc công nghệ của Morgan Stanley, cho biết: “Mọi người đều nghĩ IPO đã chết. Thực tế không phải vậy”. Ông nói thêm rằng bộ ba danh sách niêm yết vào tháng 9 “không phải là một bước ngoặt lớn nào đó”.
Việc tăng lãi suất đặc biệt gây đau đớn cho các công ty khởi nghiệp tư nhân không có lãi, vốn được định giá dựa trên dòng tiền trong tương lai của họ. Kwan cho biết, phải đến khi lãi suất ổn định thì khả năng các sự kiện IPO mới xuất hiện trở lại. Ông kỳ vọng sẽ có sự gia tăng các hoạt động mua bán và sáp nhập giữa các công ty tư nhân trong sáu tháng tới.
Greenberg cảnh báo một số công ty có thể bị buộc phải niêm yết sớm hơn vì họ cần vốn mới để tồn tại hoặc phát triển hoặc để trả các hóa đơn thuế liên quan đến quyền sở hữu cổ phiếu của nhân viên.
Khó có triển vọng rõ ràng cho đến khi lãi suất và kinh tế ổn định hơn
Trong những năm gần đây, nhiều công ty tư nhân ở Thung lũng Silicon - bao gồm Instacart, Klaviyo và nhóm thanh toán Stripe - đã cung cấp cho nhân viên “đơn vị cổ phiếu hạn chế” cho phép họ kiếm tiền khi công ty được mua lại hoặc niêm yết cổ phiếu.
Sự kiện niêm yết của Arm và Instacart đã dập tắt hy vọng mở ra cơ hội cho hàng chục công ty công nghệ tư nhân khác IPO
Vào tháng 3, Stripe đã huy động được hơn 6,5 tỷ USD trong đợt bán cổ phiếu tư nhân, một phần để trang trải các khoản nợ thuế của nhân viên. Theo một người có hiểu biết về vấn đề này, Instacart sẽ sử dụng “một cách hiệu quả” toàn bộ số tiền thu được khoảng 600 triệu USD từ đợt IPO của mình để giải quyết các chi phí liên quan.
Theo Don Butler, giám đốc điều hành quỹ đầu tư mạo hiểm Thomvest, yếu tố thứ ba thúc đẩy các công ty khởi nghiệp tiếp cận thị trường đại chúng là nhu cầu thanh khoản của các nhà đầu tư.
Các công ty mạo hiểm đầu tư trên cơ sở dài hạn hơn so với các nhà đầu tư tư nhân hoặc nhà đầu tư đại chúng, với các quỹ thường hoạt động trong vòng đời 10 năm. Lợi tức đầu tư từ các quỹ như vậy là bằng chứng khi huy động vốn tiếp theo từ những người ủng hộ, thường bao gồm các quỹ hưu trí, quỹ tài trợ và các nhà đầu tư tổ chức khác.
Nhưng các công ty đầu tư mạo hiểm cần các công ty khởi nghiệp IPO hoặc tìm một lối thoát khác, chẳng hạn như bán, để phân phối lợi nhuận cho các nhà đầu tư của họ.
Peter Hébert, đồng sáng lập công ty liên doanh Lux Capital, cho biết Instacart, Klaviyo và Arm là bằng chứng cho thấy “cửa sổ IPO đang mở - ngay cả khi có những thách thức”.
Klaviyo mang đến một tín hiệu hy vọng hơn cho các ứng cử viên IPO tiềm năng khác. Công ty công nghệ tiếp thị tiếp tục phát triển nhanh chóng thông qua đại dịch trong khi những công ty khác đang cắt giảm.
Các doanh nghiệp được gọi là “phần mềm dưới dạng dịch vụ” như Klaviyo có xu hướng mang lại cho các nhà đầu tư trên thị trường đại chúng nhiều doanh thu có thể dự đoán được hơn khi khách hàng trả tiền đăng ký hàng tháng so với các công ty hướng tới người tiêu dùng như Instacart.
Tuy nhiên, ngay cả những ứng cử viên IPO mạnh nhất cũng khó có thể có triển vọng rõ ràng cho đến khi lãi suất và kinh tế ổn định hơn. Theo họ, cánh cửa IPO vẫn mở nhưng việc niêm yết ngay chưa chắc gặt hái thành công, mà có thể là trong 6 tháng nữa.
