Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại Hội thảo "Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt". Ảnh: Thanh Tùng.
Chiều 14/6, Ngân hàng Nhà nước phối hợp với CTCP Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) tổ chức Hội thảo "Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt" trong khuôn khổ chương trình "Ngày không tiền mặt 2024".
Thanh lý xe chở tiền, kho chứa tiền bỏ trống
Phát biểu khai mạc tại hội thảo, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nhìn nhận sự phát triển không ngừng của các hình thức thanh toán không tiền mặt đã giúp tiết kiệm thời gian, chi phí. Đồng thời, đảm bảo minh bạch các hoạt động thanh toán phục vụ nhu cầu chi trả hàng ngày của toàn xã hội.
Trong những năm qua, ông Phớc cho biết Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Kho bạc Nhà nước và các đơn vị thuộc Bộ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực tài chính.
Riêng với Kho bạc Nhà nước, sau khi chuyển hướng sang thanh toán không tiền mặt, cơ quan này đã thanh lý xe chở tiền và để không các kho chở tiền. "Trước đây Kho bạc có kho chứa tiền, xe chở tiền, nhưng nay thanh toán không tiền mặt, kho để không, xe thanh lý hết", ông nhấn mạnh.
Về thu ngân sách, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và Kho bạc Nhà nước đang không ngừng mở rộng phối hợp thu ngân sách với các ngân hàng thương mại. Kết quả, đến nay hơn 99% giao dịch thu ngân sách đã thực hiện theo các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Đối với việc chi ngân sách, Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 đối với tất cả các thủ tục hành chính và tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia. Đồng thời, triển khai trên diện rộng việc thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, viễn thông theo văn bản ủy quyền của đơn vị sử dụng ngân sách.
Theo đó, đại diện Bộ Tài chính cho biết đến nay có hơn 40.000 đơn vị sử dụng ngân sách ủy quyền cho Kho bạc Nhà nước tự động thanh toán các khoản chi điện, nước, viễn thông trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến với tổng số tiền đã thanh toán là hơn 3.000 tỷ đồng.
Ông Phớc nhận định việc triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên đã đem lại những kết quả tích cực, giúp giảm mạnh tỷ lệ thanh toán bằng tiền mặt trong thu, chi ngân sách nhà nước.
"Năm 2023, tỷ lệ thu - chi ngân sách nhà nước bằng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt chiếm 99,9% tổng thu - chi ngân sách qua Kho bạc Nhà nước", Bộ trưởng Tài chính nói đêm.
Người Việt bị lừa đảo qua mạng 8.000-10.000 tỷ đồng
Cũng tại Hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang - Phó cục trưởng Cục an ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) Bộ công an nhận định rằng xu hướng thanh toán không tiền mặt là tất yếu và mang lại nhiều lợi ích.
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo thách thức lớn nhất là các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi và việc truy vết các hành vi lừa đảo qua mạng rất khó khăn.
Năm 2023, Cổng cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam ghi nhận khoảng 13.900 cuộc tấn công mạng, gần 16.000 vụ lừa đảo trực tuyến, gây thiệt hại 390.000 tỷ đồng, tương đương 3,6% GDP.
Tổng số tiền người dân bị lừa đảo qua mạng khoảng 8.000-10.000 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với năm 2022.
Hội thảo "Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt" chiều 14/6. Ảnh: SBV.
Ông Giang cho biết tội phạm mạng hoạt động mang tính chuyên nghiệp, xây dựng kịch bản và phân công vai trò cụ thể, triệt để lợi dụng khoa học, công nghệ để tấn công người dùng. Đặc biệt, tội phạm còn có sự móc nối giữa các đối tượng trong nước và nước ngoài.
Ngoài ra, việc người dùng mạng xã hội thiếu ý thức, cảnh giác trước phương thức, thủ đoạn tinh vi trên không gian mạng cũng là nguyên nhân làm gia tăng các vụ lừa đảo qua mạng.
Để ngăn chặn hoạt động lừa đảo trực tuyến, Cục A05 đang phối hợp với Hiệp hội An ninh mạng quốc gia để cung cấp miễn phí phần mềm giúp phát hiện lừa đảo qua mạng, dự kiến ra mắt trong quý III/2024.
Theo ông, từ ngày 1/7, Quyết định 2345 của Ngân hàng Nhà nước chính thức có hiệu lực, tăng cường các biện pháp xác thực trong giao dịch trực tuyến. Tuy nhiên, tội phạm đang tìm cách đối phó với quy định mới này.
Trước tình hình đó, Cục A05 khuyến nghị người dân cần tìm hiểu và kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện giao dịch; không vay tiền online từ các ứng dụng không rõ nguồn gốc.
Đồng thời, không chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, tài khoản E-Banking, tải các ứng dụng/link/email theo yêu cầu của người lạ.
Bên cạnh đó, tuyệt đối không mua bán, trao đổi, cho thuê, mượn tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân; cài đặt bảo mật 2 lớp và hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân của bản thân, gia đình, bạn bè trên mạng.
Ngoài sự cảnh giác của người dân, việc ngăn chặn tội phạm lừa đảo qua mạng cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, cơ quan và doanh nghiệp liên quan. Người dân cần hiểu rõ về phương thức, thủ đoạn của kẻ lừa đảo và trang bị những kỹ năng cần thiết để phòng, chống các hoạt động này.
