Trong Super Bowl năm nay, một nhà bán lẻ trực tuyến tương đối xa lạ tên là Temu đã gây ấn tượng với khán giả Mỹ sau khi chi 21 triệu USD cho ba quảng cáo phát sóng tối Chủ nhật. Temu ra mắt Super Bowl vào năm ngoái với khẩu hiệu “Mua sắm như một tỷ phú”. Năm nay, quảng cáo của Temu cũng theo chủ đề tương tự và giới thiệu nhiều những mặt hàng trực tiếp lẫn có sẵn trên trang web.
Theo nhà nghiên cứu thị trường Sensor Tower, Temu ra mắt tại Hoa Kỳ vào tháng 9/2022 và nhanh chóng thu hút 50 triệu người dùng hàng tháng vào tháng 1 năm nay. Hiện tại, Temu chiếm khoảng 17% thị phần cửa hàng giảm giá ở Mỹ, cạnh tranh với các nhà bán lẻ truyền thống như Dollar Tree và Five Below cũng như Amazon.
Những nhà sáng lập của Temu
Temu là chi nhánh ở nước ngoài của Pinduoduo, một gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc được niêm yết trên Nasdaq với hơn 750 triệu người dùng hàng tháng. PDD tự hào có mức vốn hóa thị trường khoảng 174,6 tỷ USD, trở thành công ty lớn thứ tám của Trung Quốc và là nhà bán lẻ trực tuyến lớn thứ hai sau ALIBABA.
Người đứng sau thành công của Pinduoduo là Colin Huang, người thành lập công ty vào năm 2015 và giữ chức vụ Giám đốc điều hành cho đến tháng 7/2020 và chủ tịch hội đồng quản trị cho đến tháng 3/2021. Huang sinh ra trong một gia đình công nhân nhà máy ở Hàng Châu, một thành phố ở miền đông Trung Quốc. Ông theo học tại Đại học Chiết Giang, một trường hàng đầu ở Trung Quốc và lấy bằng thạc sĩ về khoa học máy tính tại Đại học Wisconsin vào năm 2004. Cùng năm đó, ông được Google thuê làm kỹ sư.
Năm 2006, Huang trở lại Trung Quốc để gia nhập đơn vị Google tại Trung Quốc do Kai-fu Lee lãnh đạo. Huang từ chức ngay sau đó để thành lập một trang thương mại điện tử tên là Oku, được ông bán với giá 2,2 triệu USD vào năm 2010. Pinduoduo là công ty khởi nghiệp thứ tư và là công ty thành công nhất của Huang cho đến nay.
Người đứng sau thành công của Pinduoduo là Colin Huang, người thành lập công ty vào năm 2015
Sự thăng tiến của Colin Huang được ghi vào sử sách: Chỉ trong sáu tháng, tài sản của ông đã tăng thêm 25 tỷ USD - một trong những mức tăng lớn nhất đối với những người giàu nhất thế giới.
Trong vòng vài năm, ông được công nhận là một trong những doanh nhân tự thân giàu có nhất Trung Quốc. Năm 2021, Forbes xếp ông ở vị trí thứ 6 trong “Danh sách người giàu ở Trung Quốc đại lục” với tài sản ròng khoảng 30 tỷ USD. Khi từ chức ở PDD vào năm đó, Huang giải thích rằng ông rời đi để theo đuổi “những cơ hội mới, dài hạn”.
Huang có hai người đồng sáng lập ở PDD. Một trong số họ là Lei Chen, kém Huang ba tuổi và hiện là chủ tịch kiêm đồng giám đốc điều hành của PDD. Chen trước đây là giám đốc công nghệ của Xinyoudi Studio, một công ty trò chơi trực tuyến cũng do Huang thành lập vào năm 2011. Chen theo học tại Đại học Thanh Hoa danh tiếng của Trung Quốc và nhận bằng Tiến sĩ về khoa học máy tính tại Đại học Wisconsin, nơi ông có thể đã gặp Huang.
Người sáng lập thứ ba và đồng giám đốc điều hành hiện tại của PDD là Jiazhen Zhao. Trước đây, ông từng là phó chủ tịch cấp cao của công ty từ năm 2018 đến năm 2023, lãnh đạo hoạt động kinh doanh nông sản và tạp hóa của trang web mua sắm này. Zhao có bằng quản lý thương mại điện tử của Đại học Công nghệ Nam Trung Quốc.
Câu chuyện của Temu và TikTok tại Hoa Kỳ
Sự trỗi dậy nhanh chóng của Temu ở Hoa Kỳ gợi nhớ đến câu chuyện về TikTok, phiên bản nước ngoài của nền tảng video dạng ngắn lan truyền rộng rãi của Trung Quốc Douyin. Cả hai công ty đều thuộc sở hữu của ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc.
Khi Temu nổi tiếng ở Mỹ, các cơ quan quản lý ngày càng giám sát công ty nhiều hơn. Tháng 6 năm ngoái, Quốc hội Hoa Kỳ đã điều tra Temu và Shein, một trang mua sắm trực tuyến nổi tiếng khác của Trung Quốc, về cáo buộc sử dụng lao động cưỡng bức trong chuỗi cung ứng của họ.
Temu và Shein đang xây dựng các biện pháp kiểm soát hàng hóa - phòng trốn thuế nhập khẩu và trốn tránh sự giám sát đối với hàng triệu hàng hóa họ bán cho người Mỹ.
Temu và Shein bị cáo buộc đã lợi dụng lỗ hổng thương mại cho phép hàng hóa nước ngoài có giá trị dưới 800 USD được miễn thuế vào Hoa Kỳ. Cuộc điều tra cho thấy Temu và Shein chiếm 30% tổng số hàng hóa nhập khẩu được áp dụng miễn thuế này vào năm 2022. Ngược lại, Gap và H&M, những sản phẩm chủ yếu được sản xuất ở nước ngoài, lần lượt phải trả 700 triệu USD và 205 triệu USD thuế nhập khẩu.
