Đa số các định tế tài chính quốc tế dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2022 đạt trên 6,5%.
Điều này dường như cũng tương đồng với số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố cuối tháng 6 với tăng trưởng GDP VIệt Nam trong quý 2/2022 chạm mốc 7,72% so với cùng kỳ năm ngoái và dễ dàng vượt xa những kỳ vọng trước đó của thị trường. Đây cũng là mức tăng trưởng GDP theo quý cao nhất mà Việt Nam từng đạt được kể từ năm 2011.
Phục hồi mạnh mẽ sau dịch bệnh
Mức tăng trưởng trên có được một phần nhờ lĩnh vực dịch vụ đã có sự tiến triển đáng kể. Cụ thể, nhờ dỡ bỏ những hạn chế trong nước và quốc tế vào giữa tháng 3/2022, các lĩnh vực liên quan đến du lịch, đặc biệt là vận chuyển, lưu trú đã bắt đầu khởi sắc.
Vào quý 2/2022, Việt Nam đã đón 0,5 triệu khách du lịch, gấp gần 5 lần so với quý 1/2022. Tổng cộng trong nửa đầu năm 2022, lượng khách đến Việt Nam đạt 0,6 triệu lượt. Đáng chú ý, khách du lịch từ các thị trường có mức thu nhập cao như châu Âu và châu Mỹ tăng trưởng rất tốt, lần lượt chiếm tỷ lệ 16% và 11% lượng khách du lịch sau đại dịch.
Không chỉ khách quốc tế, lượng khách du lịch trong nước cũng tăng đột biến. Điển hình như tại sân bay Nội Bài, lượng khách đi du lịch quá nhiều nên bãi đậu xe luôn trong tình trạng kín chỗ, các bộ phận quản lý buộc phải đưa ra biện pháp mở tất cả các làn đường để kiểm tra vé nhằm giảm tải ùn tắc.
Đồng thời, các chuyến bay đã lên lịch tại sân bay Nội Bài tăng gấp đôi kể từ đầu năm 2022. Điều này tương đương với hơn 100 nghìn lượt khách đi lại mỗi ngày, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2019 và vượt quá sức chứa giới hạn của nhà ga T1. Tính đến hiện tại, Việt Nam đã vượt mức mục tiêu 60 triệu khách du lịch nội địa hàng năm do Tổng Cục Du lịch Việt Nam đặt ra.
Bên cạnh nhu cầu nội địa phục hồi, sản xuất của Việt Nam cũng tiếp tục khẳng định được vị thế dẫn đầu, tất cả chỉ dấu đều cho thấy sự tăng trưởng sản xuất ổn định. Theo đó, sản xuất công nghiệp (IP) trong quý 2/2022 đã tăng lên mức hơn 25% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong quý 2/2022 với mức tăng hơn 20% so với cùng kỳ.
Nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ổn định cũng là một lợi thế giúp Việt Nam có thể tự vệ trước những rủi ro bên ngoài, tạo điểm tựa cho cán cân cơ bản. Nguồn vốn FDI mạnh có thể bù lại thâm hụt tài khoản vãng lai trong thời gian gần đây. Việc FDI đầu tư vào lĩnh vực sản xuất tiếp tục tăng phản ánh sự quan tâm và niềm tin vững chắc của nhà đầu tư vào những điều kiện cơ bản bền vững của Việt Nam.
Đánh giá chung về diễn biến kinh tế Việt Nam nửa đầu năm 2022, ông Tim Leelahaphan, chuyên gia kinh tế phụ trách Thái Lan và Việt Nam, Ngân hàng Standard Chartered, cho rằng quá trình phục hồi kinh tế đã cho thấy những tín hiệu lan tỏa, các chỉ số kinh tế vĩ mô được dự báo sẽ tiếp tục phục hồi trong tháng 7/2022.
“Quá trình hồi phục của nền kinh tế sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn nữa trong nửa cuối năm, đặc biệt khi lĩnh vực du lịch đã được mở cửa trở lại sau 2 năm đóng cửa”, đại diện Ngân hàng Standard Chartered nhấn mạnh.
Mới nhất, số liệu từ Tổng cục Thống kê vừa công bố cho thấy, trong tháng 7/2021 và so với cùng kỳ năm trước, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 11,2%; khách quốc tế đến Việt Nam tăng 4.618%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 42,6%...
Điểm sáng trong khu vực
Với những động lực trong quý 2/2022, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã giữ nguyên dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam ở mức 6,5% trong năm 2022 và 6,7% vào năm 2023. Trái lại, ADB đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của khu vực châu Á đang phát triển và Thái Bình Dương trong năm 2022 xuống còn 4,6%. Như vậy, Việt Nam đang nổi lên là một điểm sáng trong khu vực.
Theo ADB, mức tăng trưởng của Việt Nam được thúc đẩy bởi các yếu tố như thương mại tiếp tục mở rộng, sự phục hồi nhanh hơn dự kiến của lĩnh vực sản xuất chế tạo, đi lại trong nước và giải ngân vốn đầu tư công.
Đồng thời, mặc dù giá cả hàng hóa toàn cầu tăng cao, đặc biệt là giá dầu toàn cầu, sẽ làm tăng áp lực lạm phát. Tuy nhiên, ADB đánh giá nguồn cung lương thực dồi dào của Việt Nam sẽ giúp giảm lạm phát trong năm 2022.
Trong báo cáo mới nhất vừa công bố, Ngân hàng HSBC cho rằng mặc dù hiện tại áp lực giá cả của Việt Nam chưa rõ ràng như những quốc gia khác trong khu vực nhưng đà lạm phát vẫn tăng nhanh chóng.
Để ứng phó với lạm phát, Chính phủ đã tìm cách giảm thuế đánh vào xăng dầu. Bởi lẽ, thuế và phí chiếm đến 35% giá xăng dầu. Từ ngày 1/4/2022, thuế môi trường được giảm xuống 2.000 đồng đối với xăng và 700 - 1.000 đồng đối với các nhiên liệu khác. Chính sách này có thể được áp dụng đến hết năm 2022.
Đầu tháng 6/2022, Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế xuống còn 500 - 1.000 đồng. Đề xuất này có thể có hiệu lực từ đầu tháng 8, nhưng đây có thể chưa phải là kết thúc. Bộ Tài chính cũng đang xem xét để giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng, nhưng đề xuất này đang chờ Quốc hội phê duyệt trong kỳ họp tiếp theo diễn ra vào tháng 10.
Trong khi giá năng lượng cao là điều đã được kỳ vọng, bất ngờ lớn nhất trong dự đoán của HSBC là lạm phát lương thực tăng mạnh. Điều này phần lớn phản ánh tác động mạnh mẽ của chi phí năng lượng leo thang đối với lạm phát lương thực, khi giá cả của các mặt hàng tăng trên diện rộng bao gồm thịt, trứng và rau củ.
Hơn nữa, theo HSBC, có những dấu hiệu cho thấy lạm phát đã bắt đầu lan rộng. Lần đầu tiên trong gần 2 năm, lạm phát cơ bản đã hồi phục ở mức 2% so với cùng kỳ năm trước, khi nhu cầu trong nước tiếp tục tăng.
“Do giá dầu thế giới tăng, chúng tôi tin rằng áp lực lạm phát sẽ gia tăng. Chúng tôi dự báo rằng, lạm phát năm 2022 sẽ ở mức trung bình 3,5% - thấp hơn mức trần 4% do Ngân hàng Nhà nước đặt ra - áp lực giá sẽ mạnh hơn trong nửa cuối năm 2022. Dựa vào các dự báo, lạm phát có thể sẽ vượt qua mức 4% kể từ quý 4/2022 đến quý 2/2023, đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước cần bắt đầu bình thường hóa chính sách tiền tệ”, nhóm nghiên cứu tại HSBC nêu quan điểm.
Thực tế cho thấy, mối lo lạm phát ngày càng lan rộng. Tại cuộc họp với lãnh đạo một số bộ, ngành mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên số 1 hiện nay là tiếp tục kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, chống suy thoái, thúc đẩy phục hồi tăng trưởng kinh tế, ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân”.
Vì lẽ đó, trong báo cáo Vietnam At A Glance mới nhất, HSBC dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2022 đạt 6,9%, nhưng đồng thời hạ dự báo tăng trưởng năm 2023 xuống mức 6,3%.
Còn theo Ngân hàng Standard Chartered, áp lực giá cả, đặc biệt là thực phẩm và nhiên liệu tại Việt Nam có thể sẽ tăng vào nửa cuối năm 2022 và trong năm 2023. Trước áp lực từ lạm phát, ngân hàng này dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt 10,8% trong quý 3 và 3,9% trong quý 4. Theo đó, tăng trưởng GDP cả năm 2022 đạt 6,7%.
