Ảnh minh họa: Dy Khoa
Khi một hãng bay ra thông báo chậm chuyến, trễ chuyến (delay) kèm lý do, nhiều hành khách thường tỏ ra thất vọng và đầy khó chịu. Tuy nhiên, tổ hợp dữ liệu Trefis cho rằng việc hoãn chuyến bay không chỉ gây bất tiện cho hành khách mà còn khiến các hãng bay thiệt hại hàng tỷ USD.
Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và các liên minh hàng không định nghĩa một chuyến bay bị hoãn khi chậm hơn 15 phút so với thời gian cất cánh dự kiến. Còn hủy chuyến là hãng hàng không không khai thác chuyến bay vì một lý do nhất định.
Lý do bị hoãn thường được đưa ra là điều kiện thời tiết xấu, tắc nghẽn sân bay, tắc nghẽn vùng trời và các lý do khác. Trễ chuyến còn có thể chịu tác động gián tiếp do hoạt động kém hiệu quả của hệ thống vận tải hàng không gồm nhân viên mặt đất. Các chuyến bay bị chậm trễ và hủy làm giảm uy tín của các hãng hàng không, thường khiến hành khách không muốn sử dụng dịch vụ ở lần tiếp theo.
Khi chậm, hủy chuyến, có nhiều nguyên nhân được đưa ra như thời tiết xấu, kỹ thuật, tàu về trễ. Ảnh minh họa: Dy Khoa.
Mặc dù một số chuyến bay bị chậm trễ là do tắc nghẽn và điều kiện thời tiết, một số khác là do sự cố máy móc, khó khăn khi hành khách lên máy bay hay thậm chí đơn giản là do hãng hàng không không thể đáp ứng nhu cầu, dựa trên khả năng của hãng (tại thời điểm khai thác).
Trong quá khứ, các hoạt động toàn cầu của hãng hàng không Delta đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Điều này dẫn đến việc hủy chuyến quy mô lớn, tác động không kể xiết đến hành khách từ ngày 8-12/8/2016. Trong khi nguồn gốc của vấn đề vẫn chưa làm rõ, một số giả thuyết cho rằng do máy tính bị lỗi từ việc mất điện ở Atlanta. Sau khi hủy hơn 1.600 chuyến bay trong hai ngày, Delta đã nối lại hoạt động bình thường. Những đợt như vậy, nếu với tần suất cao, có thể tác động tiêu cực đến lợi nhuận của hãng hàng không và về lâu dài, bằng cách làm giảm uy tín của hãng.
Nếu nhu cầu tăng nhưng hãng bay không đáp ứng kịp sẽ gia tăng nguy cơ trễ chuyến.
Do đó, mối quan hệ có thể được rút ra giữa nhu cầu, sức chứa và sự chậm trễ chuyến bay. Với năng lực của một hãng hàng không, nếu nhu cầu hiện tại trong hệ thống của hãng là "D1" và nó bị "delay1", nếu không đầu tư thêm vào năng lực, thì sự chậm trễ của hãng khi nhu cầu tăng lên "D2" sẽ tăng lên thành "delay2".
Các chi phí liên quan đến sự chậm trễ là gì?
Hoãn và hủy chuyến ảnh hưởng đến cả hành khách và hãng hàng không. Về phía khách hàng, việc này làm tăng thời gian đi lại và tăng chi phí ăn uống và chỗ ở, đồng thời gây căng thẳng cho hành khách. Hơn nữa, chúng làm gián đoạn mục đích của việc di chuyển bằng đường hàng không - nhanh chóng, giá cả phải chăng và an toàn - và khiến hành khách không tin tưởng vào các hãng hàng không.
Với các hãng bay, họ phải chịu thêm chi phí phi hành đoàn, chi phí liên quan đến việc tiếp nhận hành khách bị gián đoạn và chi phí liên quan đến vận hành tàu bay, vì đội bay và lịch trình bay của phi hành đoàn chủ yếu dựa trên thời gian đã định trước đó.
Các chi phí nếu chuyến bay bị chậm trễ, tính theo phút bị trễ.
Ngoài các chi phí mà hành khách và hãng hàng không phải gánh chịu, có thể có tác động gián tiếp vào phần còn lại của nền kinh tế. Khi chi phí hàng không tăng lên, hãng bay tính giá vé cao hơn cho hành khách, ảnh hưởng đến các chuyến du lịch giải trí và những ngành dựa vào vận tải hàng không để kinh doanh. Tác động gián tiếp này sau đó dẫn đến tác động lan tỏa đến phần còn lại của nền kinh tế, làm tăng chi phí vốn đã cao của các hãng hàng không.
Làm thế nào hãng bay tránh sự chậm trễ?
Nên có hình thức thưởng cho các hãng bay có tỷ lệ đúng giờ cao. Ảnh: Dy Khoa.
Người ta nói nhiều về điều kiện thời tiết xấu dẫn đến sự chậm trễ. Tuy nhiên, nếu nhìn vào số liệu do Cục Thống kê Giao thông vận tải (Mỹ) tổng hợp, rõ ràng là thời tiết khắc nghiệt chỉ gây ra sự chậm trễ 5% trong tổng số phút chậm trễ.
Nguyên nhân lớn nhất gây ra sự chậm trễ liên tục là việc máy bay đến muộn, bị trì hoãn. Mặc dù có thể không thể loại bỏ hoàn toàn sự chậm trễ nhưng các hãng bay vẫn cần thực hiện các bước để giảm các sự cố liên quan đến chậm trễ.
Dựa trên các số liệu thống kê, đòi hỏi cấp thiết phải đầu tư đáng kể để hiện đại hóa và mở rộng cơ sở hạ tầng hàng không, để có thể đáp ứng được tốc độ tăng trưởng dự kiến, tránh bị chậm trễ lớn. Hơn nữa, cần có các chương trình khen thưởng và ghi nhận để thưởng cho những hãng bay có thành tích tốt nhất về việc đến đúng giờ.
