Khi chồng của Wimonsiri Boonyopakorn chuyển đến Bangkok để làm việc, cô giáo 35 tuổi quyết định mua một chiếc ô tô để cô có thể thực hiện chuyến đi dài 257 km đến thăm chồng vào dịp cuối tuần. Cô đã rất ngạc nhiên khi thấy một số xe điện của các nhà sản xuất Trung Quốc có giá thấp hơn so với xe chạy bằng xăng có kích thước tương tự.
Hiện tại, thị trường xe điện Thái Lan được coi là thị trường kì lạ trong ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu. Nhưng nó chỉ ra một số xu hướng mà các nhà phân tích cho là đáng lo ngại đối với các nhà sản xuất ô tô.
Với sự trợ cấp của Chính phủ, xe điện Trung Quốc đang nổi lên như những người dẫn đầu về giá ở các quốc gia Đông Nam Á, nơi các công ty Nhật Bản như Toyota và Isuzu từ lâu đã kiểm soát hầu hết thị trường ô tô.
Trong hơn một thập kỷ qua, Trung Quốc đã ủng hộ việc sản xuất các loại xe điện nhỏ hơn, giá cả phải chăng và thành phần đắt nhất của chúng là pin. Vào năm 2022, Trung Quốc chiếm hơn một nửa số xe điện được bán trên toàn cầu.
Ở Korat, một trung tâm khu vực của Thái Lan ở phía đông bắc Bangkok, màu sơn đen mới và những cửa sổ lớn của đại lý Great Wall Motor mới được xây dựng nổi bật trên một dải đường cao tốc và những phòng trưng bày trông cũ kỹ hơn cung cấp những chiếc xe Nissans và Fords.
Ông Hirotaka Uchida, người đứng đầu bộ phận kinh doanh ô tô Đông Nam Á của công ty tư vấn quản lý Arthur D. Little, cho biết: “Thái Lan và các quốc gia mới nổi khác ở châu Á có những yêu cầu khác đối với xe điện so với Mỹ”. Ông nói, các nhà sản xuất Trung Quốc đang cho thấy rằng họ có thể đáp ứng nhu cầu về khả năng chi trả.
Khi nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khó có thể phát triển sự hiện diện lớn ở Mỹ, nhưng một số nhà phân tích cho rằng sự thống trị về doanh số bán xe điện của họ ở Đông Nam Á có thể là tiền đề cho cuộc chiến giành thị phần ở châu Âu, thị trường xe điện lớn thứ hai sau Trung Quốc.
Trong một báo cáo tháng 11, Fitch Solutions cho biết nền kinh tế suy yếu có thể khiến một số người tiêu dùng ở các nước phát triển tìm kiếm các lựa chọn từ Trung Quốc. Công ty nghiên cứu thị trường cho biết các thương hiệu Trung Quốc có thể tăng gấp đôi nỗ lực mở rộng ở châu Âu vào năm 2023 và chiếm tới 15% thị trường pin xe điện của lục địa này vào năm 2025, từ mức khoảng 5% vào năm 2022. Một số thương hiệu Trung Quốc cũng đang tìm cách bán các mẫu cao cấp hơn ở Châu Âu.
Tại Thái Lan, theo Bộ Năng lượng, 13.298 xe điện đã được bán trong 9 tháng đầu năm 2022, tăng từ 1.954 xe vào năm 2021. Trung tâm nghiên cứu Kasikorn có trụ sở tại Bangkok ước tính rằng các nhà sản xuất Trung Quốc chiếm khoảng 80% doanh số bán xe điện đó.
Ảnh: Reuters
Yếu tố giá cả
Giá cả đã tạo nên sự khác biệt. Chiếc Toyota bZ4X chạy điện có giá bán lẻ khoảng 53.000 USD tại Thái Lan trong khi Tesla gần đây đã bắt đầu bán ô tô tại quốc gia này và Model 3 của họ có giá khởi điểm khoảng 51.000 USD — cao hơn gấp đôi so với số tiền mà bà Boonyopakorn đã trả cho chiếc ô tô mới của mình.
Phương tiện mà cô Boonyopakorn lựa chọn là một chiếc xe chạy điện có tên là Ora Good Cat của China’s Great Wall Motor. Cô đã bỏ ra số tiền 763.000 baht, tương đương khoảng 22.000 USD, với khoảng 4.000 USD tiền trợ cấp của Chính phủ. Điều đó khiến nó rẻ hơn một chiếc Toyota Corolla hay Honda Civic chạy bằng xăng.
Tại Indonesia, mẫu xe hatchback chạy điện Air của SAIC-GM-Wuling đã được giới thiệu vào mùa hè năm ngoái và trở thành mẫu xe điện bán chạy nhất tại quốc gia này trong quý 3 với mức giá tương đương khoảng 15.000 USD.
Hiện tại, thị phần của Trung Quốc trên thị trường Thái Lan nói chung vẫn còn tương đối nhỏ. Theo Arthur D. Little, các thương hiệu Nhật Bản chủ yếu cung cấp ô tô chạy bằng xăng và hybrid xăng-điện chiếm khoảng 80% đến 90% tổng doanh số bán xe.
Siriwan Boonvisuit - quản lý một đại lý Toyota ở tỉnh miền trung Saraburi cho biết cơ sở hạ tầng sạc vẫn còn hạn chế và khoảng 60% phương tiện là xe bán tải. Cô cho biết, nông nghiệp là một ngành công nghiệp chính của tỉnh và mọi người thường sử dụng giường của xe tải để vận chuyển hàng hóa như sầu riêng và mía.
Bà Boonvisuit cho biết: “Sự quan tâm đến xe điện đang là xu hướng ở các thành phố lớn. Tại Saraburi, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc không gây ra cảm giác khủng hoảng về giá trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay” cô nói.
Cuộc đua mở rộng thị phần vẫn còn ở giai đoạn đầu. Great Wall đã mở một nhà máy sản xuất ô tô ở Rayong, Thái Lan vào tháng 6 năm 2021, ban đầu sản xuất xe hybrid. Vào tháng 9, công ty cho biết họ muốn nhà máy Rayong trở thành cơ sở sản xuất và xuất khẩu toàn cầu.
BYD - nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Trung Quốc cho biết vào tháng 9 rằng họ đã lên kế hoạch mở nhà máy sản xuất xe du lịch do mình sở hữu hoàn toàn đầu tiên bên ngoài Trung Quốc, cũng ở Rayong. Nhà máy sẽ mở cửa vào năm 2024 với công suất sản xuất hàng năm là 150.000 chiếc xe điện sẽ được bán chủ yếu ở Đông Nam Á và Châu Âu.
Ảnh minh họa
Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator, một tổ chức tư vấn của Đức, đã ủng hộ việc châu Âu sử dụng các biện pháp thương mại để ngăn chặn thị trường của họ bị tràn ngập bởi xe điện giá rẻ của Trung Quốc.
“Các chính sách công nghiệp của Trung Quốc mang lại lợi thế cho nước này. Ô tô từ lâu đã là mặt hàng xuất khẩu lớn của châu Âu sang Trung Quốc và các nơi khác. Tuy nhiên xe điện do Trung Quốc sản xuất có thể khiến thương mại ô tô giữa Trung Quốc và EU gặp khó khăn,” báo cáo cho biết.
Theo WSJ
