Tôi là Dương Minh Hoàng, sinh năm 1998 và hiện là Digital Marketing Leader tại một công ty xuất nhập khẩu ở TP.HCM.
Tôi bắt đầu đầu tư chứng khoán vào năm 2019 với vỏn vẹn 5 triệu đồng. Sau một thời gian trong thị trường, tôi bắt đầu có lời vào tháng 3/2021. Từ đó đến nay, tôi hiếm khi lỗ hoặc lỗ rất ít, không đáng kể.
Bỏ tiền để học
Năm 2019 là lúc tôi vừa đi làm với mức lương khoảng 10 triệu đồng/tháng. Vì không xài hết, tôi dư một khoản tiền nhỏ và muốn thử tạo lợi nhuận từ nó.
Bản thân tôi không thích gửi tiền vào ngân hàng vì lãi suất thấp. Được sự giới thiệu của bạn thân, tôi chi tiền vào chứng khoán để thỏa mãn sự tò mò. Tôi cũng là người thích tài chính và các con số.
Thực ra ở thời điểm đó, tôi hầu như đầu tư với “zero” kiến thức. Khác với quan điểm của nhiều người, tôi cho rằng việc đóng tiền cho các khóa học chứng khoán không thực sự hiệu quả. Thay vào đó, tôi muốn học từ trải nghiệm cá nhân và tự mình trang bị kỹ năng ứng biến.
Tôi xác định: Tiêu hết vốn cũng không sao, quan trọng là mình hiểu được gì sau mỗi đợt tiền thất thoát.
Nhờ “làm công tác tư tưởng” trước, tôi bình thản trải qua năm 2020 dù không hề có lời mà chỉ lỗ và lỗ thêm.
Không biết tận dụng cơ hội, đẩy mình vào rủi ro
Một trong những sai lầm đầu tiên của tôi là không biết tận dụng cơ hội để tối ưu hóa lợi nhuận.
Lúc mới đầu tư, tôi mua mã chứng khoán của một công ty xây dựng theo "tin nội bộ". Vì không đặt mục tiêu chốt lời, chốt lỗ, tôi cố gắng nắm giữ nó lâu hơn dù lãi đã ở mức 30%. Đến khi tôi lựa chọn bán, con số này chỉ còn ở mức 3-5%.
Thứ hai, trong giai đoạn đầu, tôi thường mua những mã rủi ro có biên độ dao động trên một phiên cao, cụ thể là những cổ phiếu penny.
Loại cổ phiếu này dễ thu hút các F0 nhờ có sóng tăng trưởng lớn. Penny có thể giúp nhà đầu tư nhân đôi tài khoản, nhưng cũng có thể lấy đi tất cả của họ khi thị trường sụt giảm.
Vì theo chúng mà không có kinh nghiệm, tôi đã mất khoảng 20 triệu đồng.
Sau này, tôi chỉ đầu tư vào các mã midcap. So với penny, midcap có tính ổn định hơn; còn so với các cổ phiếu bluechip (thuộc công ty lớn về vốn hóa và có uy tín), đây là nhóm có khả năng tăng trưởng cao hơn.
Một vấn đề khác là tôi đã bắt đầu với số vốn khá ít, vì vậy mà hạn chế việc đầu tư, khó đa dạng hóa danh mục và thấy rõ bức tranh tổng quát của thị trường.
Quá trình học và thực hành trên rèn cho tôi tâm lý vững vàng, biết cách xác định lộ trình, điều chỉnh cảm xúc và đối phó những thay đổi của thị trường. Dần dần, tôi cảm thấy mình bước qua giai đoạn mới, và thực ra là giai đoạn chính: Sinh lời.
Bỏ tiền để kiếm tiền
Hiện tại, lương tháng của tôi dao động từ 10 đến 15 triệu đồng. Trước dịch, có tháng tôi chuyển đến 50% vào tài khoản chứng khoán.
Nếu tính toán, tôi đang có lãi khoảng 30%/năm. Tuy vậy, đây có lẽ chỉ là con số nhất thời. Chắc phải sau từ 10 đến 15 năm, tôi mới có thể nhận xét khoản đầu tư có hiệu quả hay không.
Dù vậy, tôi khá hài lòng vì trong suốt 8 tháng qua mình vẫn nhận lợi nhuận thường xuyên.
Xây dựng danh mục đầu tư của mình, điều tôi đang hướng tới là sự rõ ràng và ổn định.
Số vốn bỏ ra càng nhiều, tính ổn định càng cần thiết. Đầu tư 10 triệu đồng với lãi suất 100% ở một thời điểm khác hoàn toàn với việc đầu tư 100 triệu đồng và lãi suất 10% đều đặn.
Sau 2 năm, tôi cũng chú trọng đến chi phí cơ hội nhiều hơn, sẵn sàng cắt lỗ khi cần và không chôn vốn.
Việc phần nào nắm quy luật của thị trường chứng khoán giúp tôi tự tin hơn trong các quyết định của mình. Qua những tháng mò mẫm, tôi mới thấy tầm quan trọng của kiến thức trong đầu tư.
Đầu tư mà không có kiến thức thì chẳng khác nào cờ bạc, thắng thua ngoài dự định.
Tôi không hối hận với lựa chọn thử nghiệm của mình. Nhưng, nếu có thể khuyên ai đó, tôi tin rằng họ phải hiểu biết nhất định về thị trường, đặc thù của từng ngành hay doanh nghiệp, sự ảnh hưởng của các chính sách đầu tư lên thị trường,... trước khi “dấn thân”.
Bạn có thể học bằng nhiều phương tiện. Cho phép mình mất tiền như tôi đã làm cũng là cách; hoặc học qua sách vở, các mối quan hệ,...
Tư duy dài hạn hay ngắn hạn đồng thời là một bài học quan trọng mà tôi đã rút ra. Dựa vào đó, hiện cách tôi kiếm tiền ở mỗi kênh đã khác nhau.
Ví dụ, tôi xác định tiền ảo là khoản đầu tư ngắn hạn, vì vậy chỉ cần khoanh vùng phạm vi lợi nhuận phù hợp và dừng lại khi đạt được. Còn chứng khoán với tôi là một khoản đầu tư trung hạn và hướng đến dài hạn. Bởi việc để tiền trong thị trường đủ lâu cũng giúp lợi nhuận đạt được cao hơn nhờ lãi kép.
Theo tôi, 5 đặc tính cần có khi đầu tư nói chung gồm:
Kỷ luật, mua bán có suy nghĩ, không tham lam.
Kiên định với lựa chọn của mình, có lập trường rõ ràng, không để chuyện khác ảnh hưởng.
Nhạy bén trong tin tức, chủ động quan sát thị trường và nhận ra đâu là cơ hội của mình.
Cởi mở. Nhiều người tôi gặp rất giỏi về phân tích kỹ thuật nhưng lại cố chấp, không sẵn sàng tiếp thu ý kiến mới. Kết quả là họ thua lỗ vì phán đoán sai.
Tỉnh táo để tiếp nhận và chọn lọc thông tin, tránh bị “nhiễu” trước hàng trăm thảo luận trên hội nhóm, diễn đàn.
