Mới đây, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế TNDN bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu (thuế tối thiểu toàn cầu). Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2024, áp dụng từ năm tài chính 2024.
Thuế tối thiểu toàn cầu do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) khởi xướng nhằm chống lại các tập đoàn đa quốc gia chuyển lợi nhuận sang nước có thuế suất thấp để tránh thuế.
Theo Nghị quyết được Quốc hội thông qua, Việt Nam sẽ áp thuế tối thiểu toàn cầu với mức thuế suất tối thiểu là 15% đối với các tập đoàn, công ty lớn có doanh thu từ 750 triệu euro (khoảng 800 triệu USD) trở lên trong 2 năm của 4 năm liền kề gần nhất.
Qua rà soát của Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế), Việt Nam sẽ có khoảng 122 tập đoàn nước ngoài thuộc diện chịu ảnh hưởng của Quy định bổ sung tối thiểu nội địa đạt chuẩn (QDMTT) với khoản thuế ước tính bổ sung vào ngân sách khoảng 14.600 tỉ đồng mỗi năm.
Cũng theo thống kê của Bộ Tài chính năm 2022, nếu Việt Nam áp dụng quy định tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu (IIR) thì sẽ có 6 Tập đoàn của Việt Nam thuộc đối tượng áp dụng và số thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung Việt Nam có thể thu được dự kiến khoảng gần 73 tỷ đồng (trong trường hợp các nước nhận đầu tư không áp dụng QDMTT).
Việc áp thuế tối thiểu toàn cầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới lợi ích các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong thời gian hưởng ưu đãi miễn giảm thuế, có thuế suất thực tế thấp hơn 15%. Điều này đồng nghĩa với việc ưu đãi về thuế của Việt Nam dành cho các doanh nghiệp ngoại sẽ không còn tác dụng, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư.
Theo Bộ Tài chính, thuế tối thiểu toàn cầu không phải là điều ước quốc tế, không phải là cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng. Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng mức thuế suất thực tế.
Được biết, các quốc gia như Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc và các quốc gia EU cũng sẽ đánh thuế tối thiểu toàn cầu vào đầu năm 2024.
