Các bị cáo hầu tòa gồm Lương Thế Hiển (SN 1960, nguyên Phó Chánh Văn phòng Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội, đã nghỉ hưu) và Nguyễn Thị Liên (SN 1960, vợ bị cáo Hiển) về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Số phận khu "đất vàng"?
Theo cáo buộc, bị cáo Lương Xuân Hiển và vợ là Nguyễn Thị Liên đã lợi dụng sự tín nhiệm của anh Nguyễn Thanh Thủy để chiếm đoạt 676m2 đất ở phố Bà Triệu sau đó đem bán để thu 320 tỷ đồng.
Theo đó, trong thời gian từ tháng 9/2017 đến tháng 7/2018, Hiển giới thiệu bản thân có nhiều mối quan hệ với các lãnh đạo của các sở, ban, ngành thành phố Hà Nội, có thể đứng tên giúp anh Thủy làm thủ tục mua nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước với giá thấp, chuyển đổi đất sử dụng chung và góp các giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất tại số 296, 298, 300 phố Bà Triệu cho anh Thủy được nhanh chóng.
Để hợp thức việc nhờ Hiển đứng tên làm giúp làm các thủ tục trên, Hiển và anh Thủy đã thống nhất thực hiện việc ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Nguyễn Thị Liên (là vợ Hiển), viết các giấy nhận tiền góp vốn và chuyển nhượng lại phần vốn đã góp, ký các hợp đồng công chứng chuyển nhượng nhà đất tại phố Bà Triệu với Liên và Hiển.
Năm 2017, 2018, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội cấp 4 sổ đỏ đứng tên vợ chồng Hiển. Lúc này, Hiển nảy sinh ý định chiếm đoạt và không trả lại nhà đất trên cho anh Thủy như thỏa thuận.
Năm 2018, Hiển tìm cách bán nhà đất trên cho anh Lê Hải An theo 4 hợp đồng chuyển nhượng nhà đất với giá là hơn 320 tỷ đồng.
Tại phần luận tội, Viện kiểm sát cho rằng trong quá trình tố tụng, bị cáo Liên nhận tội, thừa nhận không có việc hợp tác, nhận tiền và khai nhận nghe theo sự sai khiến của chồng mà ký hợp đồng chuyển nhượng nhà đất cho anh An.
Bị cáo Hiển không nhận tội, cho rằng giữa bị cáo và anh Thủy có việc hợp tác kinh doanh để mua gom nhà đất, bị cáo giao 200 tỷ đồng cho anh Thủy. Nhưng quá trình điều tra xác định anh Thủy là người trả tiền mua nhà đất theo các thông báo lệ phí, sao kê ngân hàng…
Mặt khác, anh Thủy và bị cáo Liên là chủ thể ký hợp đồng hợp tác, không phải bị cáo Hiển, thể hiện không có việc hợp tác kinh doanh. Do đó, có đủ căn cứ quy kết bị cáo Hiển, Liên về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Do giao dịch chuyển nhượng nhà đất là vô hiệu do bị lừa dối. Vì vậy, Viện kiểm sát đề nghị tòa án buộc bị cáo Hiển hoàn trả số tiền hưởng lợi bất chính gần 320 tỷ đồng cho anh An; thu hồi hủy bỏ 3 sổ đỏ nhà đất 676m2. Còn anh An phải trả lại thửa đất cho anh Thủy.
Tuy nhiên, Viện kiểm sát đề nghị tiếp tục kê biên 3 thửa đất trên. Đồng thời tiếp tục phong tỏa các tài khoản của bị cáo Liên, Hiển; kê biên các tài sản của bị cáo Hiển…
Luật sư đề nghị xem xét lại tội danh bị cáo
Tại tòa, bị cáo Hiển cho rằng đây là tài sản xương máu của gia đình, bị cáo không đồng ý kê biên tài sản.
Bào chữa cho bị cáo Hiển, luật sư Vũ Ngọc Chi cho rằng cần phải phải xác định tài sản bị chiếm đoạt là nhà đất. Vì vậy, đề nghị tòa án xem xét, nếu chiếm đoạt nhà đất thì phải thông qua việc chuyển nhượng như giấy tờ giao nhận tiền, hợp đồng công chứng… Kết luận giám định chữ viết, chữ ký các bên trên hợp đồng đều đúng. Anh Thủy không bị đe dọa hay cưỡng ép khi ký hợp đồng.
Luật sư Chi cũng cho rằng, kể từ thời điểm anh Thủy biết bị cáo Hiển ký xác nhận sang tên nhà đất, anh Thủy không có đơn thư hay biện pháp ngăn chặn giao dịch này. Mặt khác, lời khai của bị cáo Liên vào năm 2019 và 2021 đối ngược nhau, việc thực nghiệm hiện trường cũng không phù hợp với thực tế…
Còn luật sư Phạm Hữu Thanh cho rằng, về ý thức chủ quan nếu bị cáo Hiển chỉ định anh Thủy ký hợp đồng hợp tác kinh doanh, biên bản thanh lý… cùng một lúc là không đúng. Nếu làm hợp đồng để che đậy dịch vụ khác là không có.
Theo luật sư, tại tòa, bị cáo Liên nói rõ bị cáo chỉ ký, không biết việc thương lượng, giao dịch, không chứng nhận việc nhận tiền…; chứ không phải là không có những việc này. Ngoài ra, lời khai của bị cáo Hiển là giao nhận tiền và quy đổi ra tiền và vàng, chưa có giấy nhận tiền ghi là tiền mặt…
Với các lý do trên, các luật sư có ý kiến đề nghị tòa án xem xét bị cáo Hiển không phạm tội.