Trong lễ khai mạc Đại hội thể thao châu Á được tổ chức gần đây tại Hàng Châu, Trung Quốc, phái đoàn Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã thu hút sự chú ý của thế giới với cử chỉ đáng chú ý: các đại biểu bước vào và vẫy quốc kỳ của Trung Quốc và UAE. Đáng chú ý, UAE chuẩn bị gia nhập BRICS (khối các nền kinh tế mới nổi lớn bao gồm Brasil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) vào ngày 1/1/2024, nhằm củng cố mối quan hệ đối tác với Trung Quốc cũng như các quốc gia thành viên khác của liên minh đa quốc gia.
Theo KR Asia, ngoài quan hệ ngoại giao, mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa UAE và Trung Quốc gần đây đã nở rộ, nhất là trong lĩnh vực đầu tư. Theo đó, UAE đã cung cấp hỗ trợ tài chính cho nhiều doanh nghiệp Trung Quốc.
UAE là liên bang gồm bảy tiểu vương quốc, nổi tiếng với trữ lượng dầu mỏ và khí tự nhiên dồi dào. Theo dữ liệu mới nhất do Ngân hàng Thế giới, tính đến tháng 7/2023, tổng thu nhập bình quân đầu người của UAE đạt 87.729 USD vào năm 2022, đứng thứ 7 toàn cầu. Với quy mô dân số khiêm tốn chỉ 9,365 triệu người vào năm 2021, UAE là quốc gia có mật độ triệu phú cao bất thường.
UAE cam kết đầu tư tới 10 tỷ USD vào Trung Quốc
Trong 5 năm qua, các nhà đầu tư Trung Đông đã hoạt động tích cực tại thị trường đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc với sự dẫn dắt của các tổ chức chủ chốt như Cơ quan Đầu tư Abu Dhabi (ADIA) và Công ty Đầu tư Mubadala, những quỹ tài sản lớn nhất thuộc nhà nước UAE.
Tính đến tháng 10/2023, tài sản mà công ty Mubadala quản lý có giá trị xấp xỉ 287 tỷ USD. Năm 2015, quỹ này bắt đầu đầu tư vào Trung Quốc bằng cách hợp tác với Ngân hàng Phát triển Trung Quốc và Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước UAE để đầu tư 10 tỷ USD vào các dự án chiến lược quan trọng và khả thi về mặt thương mại ở Trung Quốc.
Năm nay, Mubadala cũng thành lập văn phòng tại Bắc Kinh với khoảng 10 nhân sự chịu trách nhiệm về đầu tư Trung Quốc. Mubadala đang bày tỏ mong muốn đầu tư nhiều hơn nữa vào Trung Quốc đồng thời thu hút thêm nhiều doanh nghiệp Trung Quốc mở rộng sang UAE và Trung Đông, nhằm mục tiêu thúc đẩy phát triển công nghiệp khu vực.
Tập trung đầu tư vào những ngành kinh tế mới
Theo KR Asia, phần lớn các khoản đầu tư của UAE đều nhắm vào các công ty hoạt động trong các ngành có tiềm năng tăng trưởng cao. Cho đến nay, UAE đã đầu tư vào hơn 20 công ty Trung Quốc, bao gồm các công ty về sản xuất xe điện hay nền tảng video ngắn.
Điều này phù hợp với chiến lược đầu tư của Cơ quan Đầu tư Abu Dhabi (ADIA), đầu tư linh hoạt vào nhiều lĩnh vực có tốc độ tăng trưởng cao, bao gồm vận tải, tài chính, trí tuệ nhân tạo, thương mại điện tử, chăm sóc sức khỏe, robot và phương tiện sử dụng năng lượng mới. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa ADIA không hướng tới đầu tư vào các ngành công nghiệp truyền thống.
Các quỹ tài sản có trụ sở tại Abu Dhabi (thủ đô lớn nhất UAE) một khi đã chấp nhận đầu tư sẽ đầu tư khá lớn, thường ở mức hàng tỷ RMB và chủ yếu là sau giai đoạn Series B. Tuy nhiên, họ thường chỉ tập trung chủ yếu vào các công ty cấp cao, khiến các công ty khởi nghiệp nhỏ của Trung Quốc gặp khó khăn hơn trong việc thu hút sự quan tâm của họ.
Vào tháng 5, Mubadala đã tham gia vào vòng gọi vốn 2 tỷ USD của Shein với mức định giá 66 tỷ USD. Doanh thu của Shein vào năm 2022 được báo cáo đạt 23 tỷ USD, vượt xa H&M (22,3 tỷ USD).
Bảng liệt kê các kỳ lân Trung Quốc mà ADIA và Công ty đầu tư Mubadala đã đầu tư vào (không đầy đủ). Nguồn dữ liệu: ITjuzi
Năm 2018, ADIA là một trong những nhà đầu tư tham gia vòng tài trợ 10,3 tỷ USD của Ant Group, đây là vòng tài trợ lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc. Năm 2021, Mubadala đầu tư vào công ty dược phẩm sinh học Ignis Therapeutics. Công ty đã huy động được 180 triệu USD ở cấp độ Series A, đây là giai đoạn sớm nhất mà nhà đầu tư Trung Đông này từng đầu tư. Theo thông tin từ Kr Asia, sự tham gia của Mubadala đã làm tăng sức hấp dẫn của ngành khoa học đời sống Trung Quốc.
Vào tháng 8/2020, trong đợt IPO tại Hoa Kỳ của Xpeng Motors, nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc, các nhà đầu tư còn lại bao gồm Mubadala và Cơ quan Đầu tư Qatar. Nhiều tháng sau, vào tháng 1/2021, Kuaishou đã huy động được 2,45 tỷ USD trước đợt IPO tại Hồng Kông, với sự đóng góp của ADIA và Temasek. Hai đơn vị đăng ký mua tổng cộng 165 triệu cổ phiếu, chiếm 45,2% tổng lượng chào bán.
Thị trường cổ phiếu hạng A của Trung Quốc thu hút các nhà đầu tư Trung Đông
Tính đến cuối quý 1 năm nay, Cơ quan Đầu tư Kuwait đã đầu tư vào 42 công ty niêm yết cổ phiếu A ở Trung Quốc và nằm trong số 10 cổ đông lớn nhất của 29 công ty này. Trong khi đó, ADIA đã đầu tư vào 34 công ty niêm yết cổ phiếu hạng A tại Trung Quốc, trở thành một trong 10 cổ đông lớn nhất của 18 công ty trong số đó.
Vào tháng 11/2021, Bits x Bites, quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên của Trung Quốc chuyên đầu tư giai đoạn đầu vào công nghệ nông nghiệp và thực phẩm, đã thông báo hoàn thành quỹ đầu tư giai đoạn hai, huy động được 100 triệu USD với sự tham gia của nhiều công ty. LP này thuộc sở hữu nhà nước Trung Đông.
Khi các LP Mỹ do dự rót vốn vào thị trường Trung Quốc vì nhiều lý do, sự quan tâm từ Trung Đông cho phép các công ty đầu tư mạo hiểm và cổ phần tư nhân ở Trung Quốc huy động vốn từ một nguồn thay thế.
Ngoài UAE, các quốc gia Trung Đông khác bao gồm Qatar, Kuwait và Ả Rập Saudi cũng ngày càng đầu tư nhiều hơn vào Trung Quốc.
Mặc dù các quốc gia này sở hữu nguồn tài nguyên dầu mỏ dồi dào nhưng từ lâu họ đã lo ngại về việc phụ thuộc quá nhiều vào ngành này. Việc thâm nhập vào các thị trường nước ngoài như Trung Quốc cho phép họ đa dạng hóa đầu tư để giảm sự phụ thuộc vào ngành dầu mỏ và giảm thiểu rủi ro liên quan.
