Theo khảo sát "Thương hiệu nhà tuyển dụng hấp dẫn với sinh viên Việt Nam 2022" do Anphabe thực hiện, dự báo đến năm 2025, trung bình cứ 4 người đi làm sẽ có một đại diện thuộc Gen Z.
Bên cạnh đó, một khảo sát của Glints Việt Nam về định hướng nghề nghiệp của Gen Z dưới 25 tuổi (tháng 6/2022) cho thấy hơn 87% sinh viên mới ra trường chọn các tập đoàn đa quốc gia/công ty nước ngoài là điểm đến mơ ước. Trong khi đó, con số này là 48,1% đối với các công ty start-up.
Zing trò chuyện cùng 6 bạn trẻ có dưới 2 năm kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực để lắng nghe những trải nghiệm của họ khi chọn bắt đầu sự nghiệp ở các doanh nghiệp lớn và nhỏ.
Công ty khởi nghiệp hay tập đoàn lớn
Mỹ Thanh (22 tuổi, nhân viên marketing): Tôi được người quen giới thiệu vào làm ở một công ty khởi nghiệp về lĩnh vực F&B. Đến hiện tại, tôi gắn bó tại đây hơn 1,5 năm.
Minh Trung (22 tuổi, designer): Thiết kế không phải chuyên ngành đại học của tôi, nhưng vì yêu thích ngành nghề này nên tôi quyết định đầu quân cho một start-up công nghệ để vừa làm, vừa học. Tôi đã làm việc ở đây hơn một năm.
Thanh Thủy (23 tuổi, chuyên viên vận hành): Sau khi cân nhắc lời giới thiệu của người quen, tôi bắt đầu làm việc ở một công ty khởi nghiệp về dịch vụ tổ chức sự kiện, workshop chuyên nghiệp. Tính đến hiện tại, tôi đã làm việc được gần 3 tháng.
Vĩnh Hào rời công ty start-up vì cảm thấy công việc không hỗ trợ sự nghiệp của mình.
Xuân Thảo (22 tuổi, chuyên viên truyền thông): Tôi bắt đầu từ vị trí thực tập sinh tại một tập đoàn mỹ phẩm đa quốc gia. Tính đến nay, tôi đã làm việc được khoảng một năm.
Thu Trang (23 tuổi, nhân viên phát triển kinh doanh): Tôi chọn ứng tuyển vào một tập đoàn công nghệ đa quốc gia và gắn bó được 1,5 năm cho đến hiện tại.
Vĩnh Hào (23 tuổi, kỹ thuật viên kiến trúc 3D): Tôi làm việc được hơn 2 tháng tại một công ty lớn trong lĩnh vực kiến trúc và chuyển đổi số. Trước đó, tôi từng làm việc tại công ty khởi nghiệp nhưng gắn bó không lâu vì không phù hợp với mục tiêu phát triển nghề nghiệp của bản thân.
Lựa chọn nào cũng có thuận lợi...
Mỹ Thanh: Tôi thấy thoải mái với việc bắt đầu ở một start-up. Công ty nhỏ, không có quá nhiều nhân sự giúp tôi dễ dàng trò chuyện, giao lưu với các anh chị đi trước để học hỏi.
Tôi cũng có cơ hội được chủ động trong công việc hơn. Tôi nắm rõ được tiến độ làm việc của cả các team khác để sẵn sàng hỗ trợ nhau khi cần. Ở giai đoạn đầu sự nghiệp, tôi muốn phát triển đa dạng ở nhiều mảng. Tôi thích được linh hoạt và có định hướng trở thành một người đa năng trong ngành marketing.
Minh Trung: Đối với tôi, công ty khởi nghiệp là một bệ phóng nghề nghiệp phù hợp. Tôi được phép tự do thể hiện và đóng góp ý tưởng cho nhiều bài toán kinh doanh và vận hành mới mẻ. Tôi cảm thấy được mình như đang “lớn lên” cùng với doanh nghiệp vì thấy được rõ ràng những đóng góp của bản thân.
Điều này cũng giúp tôi dễ thăng tiến lên vị trí quản lý hoặc cao hơn, cũng như rèn được kỹ năng lãnh đạo để dễ dàng ứng tuyển vào các tập đoàn lớn trong tương lai.
Thanh Thủy: Vì có dự định khởi nghiệp trong tương lai nên tôi tin môi trường start-up sẽ dạy mình những bài học cần thiết. Ở đây, tôi có cơ hội phát triển nhanh chóng vì được tham gia trực tiếp vào việc vận hành và quản lý doanh nghiệp.
Công ty còn mới nên có nhiều quy trình tôi được cùng người sáng lập xây dựng ý tưởng và áp dụng vào thực tế, từ khâu chăm sóc khách hàng đến điều phối sự kiện theo từng quy mô. Tôi được phép xây dựng mọi thứ từ đầu và học hỏi từ những sai lầm, va vấp.
Với định hướng khởi nghiệp trong tương lai, Thanh Thủy đầu quân cho start-up để học hỏi kinh nghiệm trực tiếp từ founder.
Xuân Thảo: Tôi là người đặc biệt quan tâm đến quy trình làm việc nên quyết định đầu quân cho tập đoàn lớn để được trải nghiệm môi trường quốc tế chuyên nghiệp.
Những công ty đa quốc gia vốn đã có sẵn nền tảng và bề dày kinh nghiệm nên mọi quy trình đều được tối ưu và có tài liệu hướng dẫn cụ thể. Mọi đầu việc đều được phân công rõ ràng và thực hiện bài bản. Vì vậy, các thành viên đều có thể phối hợp với nhau dễ dàng và xử lý sự cố cũng nhanh chóng.
Ngoài ra, làm việc trong một môi trường đa quốc gia tạo điều kiện cho tôi trau dồi ngoại ngữ cũng như được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các chi nhánh nước ngoài.
Thu Trang: Ở giai đoạn đầu, tôi định hướng phát triển trong môi trường đa quốc gia để học hỏi chuyên môn và rèn tác phong làm việc chuyên nghiệp.
Các công ty này vốn có nền tảng ổn định và tên tuổi trên thị trường, điều này cũng sẽ đảm bảo cho tôi một CV sáng để dễ dàng cạnh tranh. Thêm vào đó, vì mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm thực chiến nên tôi nghĩ mình khó đóng góp được cho công ty khởi nghiệp.
Vĩnh Hào: Tôi mong muốn được học cả về chuyên môn và tư duy làm việc từ nhiều dự án khác nhau nên ứng tuyển vào công ty lớn.
Tôi hầu như phải làm việc và giao tiếp nhóm thường xuyên để đảm bảo quá trình thiết kế các dự án diễn ra suôn sẻ. Mỗi thành viên đều là một mắt xích quan trọng nên khi có bất kỳ thắc mắc hoặc sự cố nào thì đều phải lên tiếng để được hỗ trợ kịp thời. Điều này dạy cho tôi về tác phong làm việc nhóm.
Bên cạnh đó, công ty cũng chú trọng nhiều vào việc đào tạo bài bản định kỳ cho cả nhân viên cũ và mới. Công ty cũng đề cao tinh thần tự trau dồi kiến thức của mỗi người và luôn có các anh chị đồng nghiệp sẵn sàng giúp đỡ.
... và khó khăn
Mỹ Thanh: So với thu nhập ở các tập đoàn lớn, tôi thấy mức lương tại công ty khởi nghiệp thấp hơn, dù khối lượng công việc tương đương.
Ngoài ra, lúc ban đầu, môi trường đa nhiệm, đa lĩnh vực có thể khiến nhiều người băn khoăn đâu mới là thế mạnh thực sự của mình.
Minh Trung: Làm ở start-up, việc thử rồi thất bại diễn ra khá thường xuyên. Vì có rất ít nguồn tài nguyên hay tài liệu chỉ dẫn sẵn có nên tôi luôn phải tự mày mò và học hỏi từ những cái sai.
Quá trình này có thể tốn nhiều thời gian và có lúc khiến tôi hơi nản lòng khi phải liên tục chỉnh sửa và thay đổi để đáp ứng mục tiêu kinh doanh.
Thanh Thủy: Công ty khởi nghiệp mà tôi làm việc chưa có chế độ đãi ngộ nhân viên đa dạng như các công ty lớn. Thêm vào đó tôi cũng thường xuyên phải làm việc ngoài giờ vì cần thử nghiệm rất nhiều trong quá trình vận hành và quản lý.
Xuân Thảo cho biết bản thân phải luôn trau dồi mỗi ngày, đặc biệt là ngoại ngữ, để có thể tiến xa hơn trong công việc.
Xuân Thảo: Làm việc trong môi trường quốc tế, ngoại ngữ là yếu tố rất cần thiết. Tuy nhiên, tôi vẫn còn gặp hạn chế trong giao tiếp nên chưa có nhiều cơ hội trao đổi với sếp nước ngoài và thể hiện năng lực của bản thân.
Ngoài ra, những đồng nghiệp xung quanh tôi đều là những bạn trẻ rất giỏi và năng động. Vì vậy, đôi khi tôi cảm thấy có chút áp lực khi phải luôn chủ động nâng cấp bản thân để có khả năng cạnh tranh, thăng tiến.
Thu Trang: Ở trong một tập thể lớn như các môi trường đa quốc gia, khá khó để tôi nhận thấy rõ những đóng góp của bản thân giai đoạn đầu. Điều này đòi hỏi tôi phải kiên trì và cam kết gắn bó với công việc trong một khoảng thời gian nhất định.
Bên cạnh đó, nhân sự của công ty rất lớn nhưng không gian làm việc, ăn trưa và sinh hoạt chưa đáp ứng tốt cho nhu cầu của mọi người. Công ty đã tiến hành chia ca làm việc tại văn phòng, nhưng tình trạng này vẫn chưa thực sự được giải quyết.
Vĩnh Hào: Công ty thường xuyên có nhiều dự án lớn nên hầu như mọi người đều bận rộn. Thêm vào đó, công việc của tôi đòi hỏi sự chính xác, tỉ mỉ cao nên tôi phải nỗ lực rất nhiều trong việc tự học và thích nghi để đáp ứng yêu cầu từng nhiệm vụ đặt ra, tránh sai sót ảnh hưởng đến mọi người.
Ngoài ra, đa số các công ty lớn thường nằm ở các quận trung tâm nên những nhân viên sống ở ngoại ô như tôi sẽ gặp trở ngại trong việc di chuyển.
