Nagoro là một ngôi làng hẻo lánh ở phía Nam Nhật Bản. Nhìn bề ngoài trông giống như bao ngôi làng bình thường khác. Khi lái xe đi qua những con đường quanh co, bạn sẽ thấy những người nông dân trồng rau trên đồng, người ngồi đợi xe buýt, vài cặp đôi đang trò chuyện.
Thế nhưng khi đến gần, bạn sẽ sửng sốt vì họ chỉ là những con búp bê do một người phụ nữ tên Tsukimi Ayano làm ra.
Năm 2002, bà Tsukimi Ayano trở về làng Nagoro sau nhiều năm sinh sống tại thành phố Osaka. Bắt tay vào công việc trồng trọt nhưng liên tục bị chim chóc, chuột bọ phá hoại, bà nghĩ ra việc dùng những con búp bê giả người để đuổi chúng. Bằng đôi bàn tay khéo léo, bà Ayano đã tạo nên những con búp bê giống hệt người giúp bảo vệ mùa màng.
Những năm trước, ngôi làng này khá tấp nập, có hơn 300 cư dân. Thế nhưng, những người trẻ lần lượt bỏ làng đi lập nghiệp, học tập. Làng chỉ còn lại những người lớn tuổi. Người trẻ nhất cũng ngoài 50 tuổi.
Càng ngày ngôi làng càng có ít người sinh sống. Người hàng xóm thân thiết của bà cũng ra đi. Nagoro dần trở nên vắng lặng và thiếu sức sống. Cảm giác cô đơn bủa vây, trống trải khiến bà cảm thấy hụt hẫng.
Bà quyết định làm những con búp bê giống người thật, thay cho những người đi làm ăn, những người đã mất để tưởng nhớ đến họ.
Năm 2003, bà tạo ra một con búp bê giống người hàng xóm thân thiết đã mất của mình, để ngày ngày có thể cùng "buôn chuyện" với người đó. Cứ như thế, sau này hễ có người đi xa hoặc mất, bà lại dành 3 ngày để "tạo ra" họ.
Đến làng Nagoro, bạn có thể thấy những con búp bê làm nhiều việc khác nhau. "Người" làm công nhân, "người" làm việc đồng áng, "người" ngồi dưới tán cây tám chuyện, các "ngư dân" đánh cá bên sông...
Ở trường học thì có rất nhiều học sinh và giáo viên bởi ngôi trường cuối cùng của làng đã bị phá bỏ khi các học sinh chuyển đi nơi khác học tập.
Trong một lần tham quan Nhật Bản, nhà làm phim người Đức - Fritz Schuman ghé thăm ngôi làng và làm một bộ phim tài liệu về công việc của bà. Ngay sau khi phát sóng, bộ phim thu hút sự chú ý của nhiều người.
Cũng từ đó, ngôi làng và bà Ayano càng trở nên nổi tiếng, được nhiều người biết đến, khách du lịch đến nườm nượp. Để thu hút khách, bà cũng sắp xếp một số con búp bê ở ngoài trời và trên các con đường dẫn đến ngôi làng.
"Khi già yếu tôi có thể về sống với các con ở Osaka. Nhưng hiện tại tôi còn sức khỏe và tôi sẽ vẫn tiếp tục làm những con búp bê này", bà Ayano nói.
