Tại châu Âu, phụ nữ chỉ chiếm 22% tổng số các vị trí công nghệ trong các công ty châu Âu. Đó là một thống kê đáng kinh ngạc tại thời điểm mà công nghệ là nền tảng cho rất nhiều sự đổi mới và tăng trưởng trong thế giới ngày nay.
Giải quyết sự bất cân bằng giới tính và thiếu hụt nhân lực công nghệ thông tin không chỉ là điều đúng đắn; đó còn là một nhu cầu kinh tế. Theo phân tích của McKinsey, nếu châu Âu có thể tăng gấp đôi tỷ lệ phụ nữ trong lực lượng lao động công nghệ lên khoảng 45%, hay ước tính có thêm khoảng 3,9 triệu phụ nữ làm việc trong mảng công nghệ vào năm 2027, thì châu lục này có thể thu hẹp khoảng cách nhân tài và hưởng lợi từ mức tăng GDP từ 260 tỷ euro lên 600 tỷ euro.
Để hiểu rõ hơn lý do tại sao Châu Âu gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và giữ chân những phụ nữ tài năng về công nghệ cũng như xác định cách tốt nhất để giải quyết vấn đề này, McKinsey đã phân tích chi tiết và có một số phát hiện thú vị.
Tỷ lệ phụ nữ bỏ học trong các lớp STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) tăng; tỷ lệ tốt nghiệp của phụ nữ trong các ngành STEM trong giáo dục đại học đang giảm. Hơn nữa, tỷ lệ phụ nữ đang ở mức thấp nhất trong các ngành công nghệ đang phát triển nhanh nhất, chẳng hạn như DevOps và đám mây. Với tốc độ hiện tại, tỷ lệ phụ nữ đảm nhiệm vai trò công nghệ ở châu Âu đang có xu hướng giảm xuống còn 21% vào năm 2027.
Có 2 lý do khiến tỷ lệ phụ nữ bỏ học trong các lớp STEM tăng, và kéo theo đó là tỷ lệ tốt nghiệp giảm. Đầu tiên là các nữ sinh trung học nhận được sự hỗ trợ từ giáo viên, cha mẹ và bạn bè ít hơn đáng kể so với các nam sinh khi theo đuổi sự nghiệp STEM.
Thứ hai, một số nghiên cứu cho thấy các nữ sinh được “bí mật” cho biết rằng họ không giỏi STEM, những lối truyền đạt đó tiến hành một cách tế nhị nhưng nhẹ nhàng. Những hành vi này gây suy nhược tinh thần của họ và khiến nhiều nữ sinh bỏ học STEM. Những người còn lại cũng ra đi vì sự cô lập trong lớp học.
Việc khắc phục sự mất cân bằng này không phải là điều dễ dàng và chưa có giải pháp duy nhất nào được đưa ra. Đây là một vấn đề khó giải quyết. Tuy nhiên, McKinsey cho rằng có bốn biện pháp có thể can thiệp. Đó là khắc phục sự thiên vị trong lực lượng lao động, cải thiện tỷ lệ giữ chân, đào tạo lại phụ nữ vào các vai trò công nghệ và hỗ trợ các cô gái tham gia các lớp STEM sớm hơn trong quá trình giáo dục của họ.
Giúp phụ nữ công nghệ phát triển mạnh mẽ trong công việc
Các công ty có thể tăng số lượng phụ nữ đảm nhiệm các vai trò công nghệ từ 480.000 lên 1 triệu bằng cách đảm bảo các công ty và nam giới ở các vị trí có ảnh hưởng sẽ hỗ trợ phụ nữ để họ có thể phát triển mạnh mẽ trong lực lượng lao động kỹ thuật số ngày nay.
Các công ty nên bắt đầu với một kế hoạch toàn diện nhằm tích cực giải quyết các vấn đề và nhu cầu của phụ nữ. Trên thực tế, khoảng 70% phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ vẫn cảm thấy họ cần phải làm việc chăm chỉ hơn và chứng tỏ bản thân vì giới tính của mình.
Giảm sự cô lập của phụ nữ trong các vai trò công nghệ bằng cách đảm bảo nhiều phụ nữ làm việc ở cùng một địa điểm cũng có thể giúp ích. Thiết lập mạng lưới hỗ trợ rộng hơn, các chính sách nhân sự hỗ trợ hiệu quả làm tăng cơ hội cho ý tưởng của phụ nữ được lắng nghe và có khả năng thực hiện.
Cải thiện tính linh hoạt trong công việc cũng có thể có tác động sâu sắc đến việc giải quyết các nhu cầu của phụ nữ. Khoảng 7% phụ nữ châu Âu (so với 0,5% nam giới) không tham gia lực lượng lao động do trách nhiệm chăm sóc tại nhà và gần 1/4 phụ nữ cho rằng việc thiếu cân bằng giữa công việc và cuộc sống là lý do chính khiến họ rời bỏ sự nghiệp công nghệ.
Cung cấp dịch vụ từ xa hoặc các chương trình làm việc kết hợp, giờ làm việc linh hoạt và dịch vụ chăm sóc trẻ tại chỗ chẳng hạn, có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Một công ty giải trí châu Âu nhận thấy rằng việc đưa ra chính sách “làm việc từ mọi nơi” đã làm giảm tỷ lệ nghỉ việc xuống 15% và tăng số lượng lãnh đạo nữ từ 25% lên 42%.
Cho phụ nữ một lý do để tiếp tục theo đuổi sự nghiệp công nghệ
Hơn một nửa số phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ rời bỏ ngành khi đang ở giữa sự nghiệp - tỷ lệ này cao hơn gấp đôi so với nam giới - dẫn đến số lượng phụ nữ đạt được vai trò lãnh đạo ít hơn.
Nghiên cứu cho thấy phụ nữ đưa ra hai lý do chính khi rời đi. Một là các công ty không hỗ trợ họ mạnh mẽ và/hoặc trao các cơ hội tốt. Việc giải quyết vấn đề này rất phức tạp, nhưng yếu tố quan trọng là phát triển các thực tiễn đa dạng, công bằng và hòa nhập hiệu quả, chẳng hạn như các chương trình đánh giá và đo lường mạnh mẽ cũng như trách nhiệm giải trình, đồng thời tích hợp chúng vào quy trình kinh doanh tự nhiên. Điều đó bao gồm, ví dụ, có KPI để giữ chân nhân tài nữ như một phần của chiến lược phát triển nhân tài tổng thể.
Đảm bảo phụ nữ nắm giữ các vai trò quan trọng về công nghệ
Các công ty có thể tăng số lượng phụ nữ giữ vai trò công nghệ vào năm 2027 thông qua một loạt các biện pháp. Những biện pháp này bao gồm tuyển dụng phụ nữ từ các nhóm chưa được khai thác, đào tạo họ về các công nghệ hiện đại (chẳng hạn như Agile và MLOps) và xây dựng kỹ năng công nghệ cho họ.
Các công ty nên tập trung vào việc tuyển dụng và đào tạo phụ nữ đảm nhận các vai trò công nghệ đang ngày càng trở nên quan trọng trên thị trường và xã hội, chẳng hạn như trưởng nhóm sản phẩm, kỹ sư máy học và chuyên gia AI.
Giải quyết tình trạng bỏ học STEM ở trường đại học
Để thúc đẩy sự thay đổi đáng kể, các chương trình hỗ trợ phụ nữ theo học các lớp STEM ở trường đại học có thể có tác động lớn nhất. Cung cấp ngày càng nhiều cơ hội thực tập tốt hơn, cố vấn và huấn luyện phụ nữ khi họ chuẩn bị gia nhập lực lượng lao động và tích cực tuyển dụng phụ nữ làm việc trong các dự án tiên tiến với vai trò lãnh đạo, cùng với các chương trình khác, có thể giúp tăng tỷ lệ tốt nghiệp cho phụ nữ trong lĩnh vực STEM và nâng cao năng lực của họ.
Tình trạng bỏ học trước đó ở cấp tiểu học và trung học cũng phải được giải quyết để khắc phục bậc thang STEM bị hỏng trong nấc thang sự nghiệp công nghệ của phụ nữ về lâu dài.
