Theo dữ liệu của CME Group, ngay từ trước cuộc họp, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất 0,75 điểm phần trăm đã được phản ánh trên giá, thậm chí có tới 18% nhà đầu tư tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ tăng lãi suất 1 điểm phần trăm.
Tuy nhiên, các thị trường rủi ro vẫn chìm trong sắc đỏ sau tuyên bố chính thức của ngân hàng trung ương Mỹ hôm 21/9.
Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones giảm từ 30.819 điểm xuống 30.400 điểm sau khi Fed công bố thông tin, rồi vọt lên 30.970 điểm trong lúc Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu, và đóng cửa phiên ở mức 30.183 điểm, giảm 1,7%.
Chỉ số S&P 500 và Nasdaq giảm lần lượt 66 và 204,86 điểm, tương đương 1,71% và 1,79%. Giá Bitcoin - đồng tiền mã hóa lớn nhất thế giới - cũng rơi một mạch từ hơn 19.600 USD/đồng xuống 18.400 USD/đồng, rồi phục hồi lên hơn 19.000 USD/đồng.
Theo giới quan sát, điều quan trọng không nằm ở việc Fed nâng lãi suất bao nhiêu, mà là quan điểm của cơ quan này trong cuộc chiến dài hạn với lạm phát.
Biến động của chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones trong phiên giao dịch 21/9. Ảnh: CNBC.
Không cắt giảm lãi suất trước năm 2024
"Fed vẫn thể hiện sự quyết tâm trong cuộc chiến chống lạm phát và sẵn sàng đẩy nền kinh tế vào suy thoái", ông Edward Moya - nhà phân tích thị trường cấp cao có trụ sở ở New York - bình luận với Zing.
"Hãy nói lời tạm biệt với cơ hội 'hạ cánh an toàn'. Phố Wall đang chuẩn bị cho một cuộc chiến lạm phát không dễ dàng", ông bình luận.
"Quan điểm của tôi không đổi kể từ hội nghị Jackson Hole", Chủ tịch Fed Jerome Powell nói trong buổi họp báo sau cuộc họp. "FOMC (cơ quan hoạch định chính sách của Fed) rất kiên quyết trong việc đưa lạm phát xuống 2%, chúng tôi sẽ không thay đổi quan điểm cho đến khi đạt mục tiêu", vị lãnh đạo ngân hàng trung ương Mỹ nhấn mạnh.
Hãy nói lời tạm biệt với cơ hội "hạ cánh an toàn", Phố Wall đang chuẩn bị cho một cuộc chiến lạm phát không dễ dàng
Chuyên gia tài chính Edward Moya
Các quan chức Fed phát đi tín hiệu sẽ tiếp tục nâng lãi suất cho đến khi kết thúc chu kỳ tăng ở mức 4,6% vào năm 2023.
Theo chuyên gia Moya, dự báo của các thành viên FOMC thiên về quan điểm "diều hâu" hơn dự kiến.
Dot plot - biểu đồ chấm thể hiện kỳ vọng của các thành viên - cho thấy FOMC không có ý định cắt giảm lãi suất trước năm 2024. Trong những tuần qua, ông Powell và các quan chức Fed đã nhiều lần nhấn mạnh rằng việc hạ lãi suất khó có thể xảy ra trong năm tới.
Các thành viên của FOMC cũng hiểu rõ những hậu quả của việc tăng lãi suất. Lãi suất quỹ liên bang - do Fed ấn định - là lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng Mỹ. Tuy nhiên, các động thái của Fed đối với lãi suất sẽ tác động tới người tiêu dùng thông qua lãi suất thẻ tín dụng, khoản vay mua xe, khoản vay thế chấp mua nhà...
Trong bản cập nhật hàng quý, các quan chức Fed dự báo tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ sẽ tăng từ 3,7% hiện tại lên 4,4% vào năm tới. Tăng trưởng GDP giảm tốc còn 0,2% trong năm 2022, giảm mạnh so với tốc độ 1,7% trong dự báo hồi tháng 6, và duy trì ở mức thấp trong những năm tiếp theo.
Ông Powell thừa nhận rằng kinh tế Mỹ có thể rơi vào suy thoái, nhất là khi Fed phải tiếp tục mạnh tay thắt chặt. "Không ai rõ quá trình (kìm lạm phát) có dẫn tới suy thoái hay không, và cuộc suy thoái sẽ nghiêm trọng đến mức nào", ông nói thêm.
Lãi suất có thể tăng lên 4,5-4,75%
Thông qua việc nâng lãi suất, Fed hy vọng tỷ lệ lạm phát sẽ giảm xuống 5,4% trong năm nay. Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát yêu thích của Fed - đã tăng 6,3% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm 2021.
Theo dự báo của Fed, lạm phát lõi - không bao gồm giá năng lượng và lương thực - được dự báo sẽ giảm từ mức 4,6% hiện tại xuống 4,5% trong năm nay, và giảm còn 2,1% vào năm 2025.
Theo tuyên bố của FOMC trong cuộc họp, các chỉ số mới đây cho thấy mức tăng trưởng khiêm tốn trong chi tiêu và sản xuất. Tuy nhiên, tăng trưởng việc làm vẫn mạnh mẽ, trong khi lạm phát tiếp tục leo thang.
Cơ quan hoạch định chính sách của Fed cũng nhấn mạnh rằng "việc liên tục tăng lãi suất mục tiêu là thích hợp".
Theo dot plot, 6 trong số 19 thành viên ủng hộ việc đưa lãi suất lên 4,75-5% vào năm tới, nhưng giá trị trung tâm là 4,6%, tức lãi suất sẽ khoảng 4,5-4,75%.
Biểu đồ chỉ ra 3 lần cắt giảm lãi suất vào năm 2024 và 4 đợt trong năm 2025, đưa lãi suất quỹ liên bang trung bình xuống 2,9% trong dài hạn.
Biểu đồ chấm thể hiện kỳ vọng của các thành viên FOMC về lãi suất. Ảnh: Fed.
"Tôi tin rằng cho đến khi lạm phát được kiểm soát, Fed sẽ liên tục tăng lãi suất 75 điểm cơ bản, chứ không còn là 25 điểm cơ bản nữa", ông Bill Zox - Giám đốc danh mục đầu tư tại Brandywine Global.
"Fed sẽ không dừng lại hay thay đổi quan điểm trong tương lai gần. Họ đang dồn lực vào việc kiểm soát lạm phát. Nhưng câu hỏi đặt ra là điều này có thể phá hủy những gì", ông nói thêm.
Fed liên tục tăng lãi suất mạnh tay sau một thời gian dài giữ vững quan điểm rằng "lạm phát chỉ là tạm thời". Tháng 3 năm nay, cơ quan này nâng lãi suất 0,25 điểm phần trăm, lần tăng đầu tiên kể từ khi đưa lãi suất về 0 trong thời kỳ đại dịch.
Ngoài tăng lãi suất, Fed cũng giảm lượng trái phiếu nắm giữ. Quá trình "thắt chặt định lượng tối đa" sẽ bắt đầu trong tháng 9. Khoản tiền thu về từ các trái phiếu đáo hạn lên tới 95 tỷ USD/tháng. Hiện, quy mô bảng cân đối kế toán của Fed đã lên tới 8.900 tỷ USD.
